Studententeam VIRTUe onthult nieuw stadsontwerp om duurzaam gedrag te stimuleren

“Het cruciale element van de stad zijn de mensen die er wonen. Ook al zijn alle elementen voor een duurzame stad aanwezig, als de mensen die er wonen niet duurzaam leven, wordt het een lastig verhaal,” vertelt Willem Arts, woordvoerder van studententeam VIRTUe. De groep studenten van de Technische Universiteit Eindhoven ging daarom van start met de vraag: kan onze leefomgeving ons gedrag verduurzamen, zowel binnen- als buitenshuis? Arts: “Niet alleen technische maar juist ook sociale innovatie is daarbij essentieel.”

“Als mensen het gezamenlijk de norm kunnen maken om minder energie, water en middelen te consumeren, dan pas kunnen we écht verschil maken, en dit begint al bij de gedachtegang van de ontwerpers van gebouwen, huizen en straten,” legt Arts uit. Hij vervolgt: “Veel mensen denken dat duurzaam leven ingewikkeld, duur en niet de moeite waard is. Ripple, zoals ons nieuwe concept heet, is voorzien van technologieën en technieken die het voor mensen makkelijker maken om een stap richting duurzaamheid te zetten.”

Slimme techniek

Het team deed daarom onderzoek naar de motivatie áchter duurzaam gedrag. Vooral de extra verantwoordelijkheid, moeite en kosten vormen voor veel mensen de hoogste drempels voor gedragsverandering. Om juist deze drempels aan te pakken introduceerde VIRTUe gedeelde mobiliteit, stadslandbouw én openbare ruimtes met gedeelde faciliteiten. Arts: “Zo brengen we het gevoel van samenhorigheid terug en stimuleren we mensen om samen te werken aan een betere wereld.”

Het ontworpen huis bestaat uit 2 appartementen die aan een bestaand gebouw kunnen worden gezet. Het gebouw is aanpasbaar en kan daardoor in de toekomst makkelijk een andere functie krijgen. Zonnepanelen in het dak en in de façade zorgen voor een volledig zelfvoorzienend huis. In de façade zijn ook vogelnestjes verstopt, die de biodiversiteit in de stad moeten stimuleren. Arts: “Leven in groen stimuleert immers groen leven.”

Een zonneboiler in combinatie met een warmtepomp verwarmen het huis en de automatische zonneluiken reguleren de warmte. Zogenoemde faseveranderingsmaterialen houden de warmte langer binnen. Om de gezamenlijke ecologische voetafdruk te verkleinen is grotere apparatuur geïnstalleerd in de gemeenschappelijke ruimte.

Software-integratie

Het elektriciteitsgebruik in huis wordt geminimaliseerd door slimme technieken zoals EQUI. Arts: “EQUI is voor ons echt de volgende stap in energiebesparing. Zeker omdat een energiebron zoals de zon erg wisselvallig is en niet is afgestemd op ons verbruik.” Deze zelf ontworpen slimme display in de gezamenlijke ruimte plant bepaalde energie-slurpende processen, zoals een wasbeurt, precies op tijden dat de zon volop schijnt.

Het team kijkt ook op de grotere schaal naar het probleem. Arts: “Sociale connecties zijn belangrijk om anderen te beïnvloeden en de duurzame levensstijl door te geven. Dit aspect is daarom een belangrijk onderdeel van ons concept.” Hiervoor ontwerpt het team een app die gebruikers advies geeft over duurzame keuzes en tegelijkertijd doelen stelt. Die informatie haalt de app uit het huis, de telefoons van de bewoners, maar bijvoorbeeld ook uit de deelfaciliteiten in de stad. De app wordt toegankelijk en beschikbaar voor iedereen. Arts: “Hiermee willen we de beweging in stand houden. De naam ripple, wat golf betekent, komt uit dit element van verspreiding voort.”

Solar Decathlon

Team VIRTUe doet voor de tweede keer mee aan de Solar Decathlon. Tijdens de competitie in Dubai in 2018, wist het team met hun ontwerp genaamd LINQ een 6^de plaats te bemachtigen. Dit jaar gaat VIRTUe in Wuppertal de strijd aan met 17 teams van universiteiten over de hele wereld. De studenten werken in totaal 3 jaar aan hun huis, in een samenstelling van zowel parttime als fulltime werkende studenten.

De opdracht van de competitie is altijd gelijk: ontwerp en bouw een duurzaam huis op zonne-energie. Het doel is om innovatie en samenwerking tussen studenten en bedrijven te stimuleren. Alle huizen worden tentoongesteld tijdens een expo. Om de potentie van de ontwerpen te bewijzen moeten de teams opdrachten uitvoeren en rondleidingen geven aan bezoekers, experts en juryleden.

Het TU/e-team wordt bijgestaan door zowel TU/e-professoren als professionele partners die het werk van de studenten ondersteunen. Dit jaar werkt VIRTUe bijvoorbeeld samen met bekende namen als Paul de Ruiter Architecten, Royal Haskoning en Sweco en is het onderdeel van een subsidieprogramma van de Europese Unie en de provincie Noord Brabant. Eindhovens bouwbedrijf Stam + De Koning ondersteunt het team bij de bouw.