Rick de Lange: hoogleraar met hart voor onderwijsvernieuwing

Het is niet zo dat Rick de Lange bewust zijn carrièrepad uitstippelde richting het hoogst haalbare in de academische wereld: hoogleraar worden. In alle afslagen die hij nam, kwam zijn drang om het onderwijs aan onze universiteit te innoveren naar boven. Altijd de link proberen te maken tussen de theorie en de praktijk. Het zit in zijn bloed, net zo goed als zijn liefde voor de wetenschap.

De uitdagingen kwamen als vanzelf op zijn pad, en hij ging ze aan. Zo bleef hij na zijn promotie in de groep Energy Technology en ontwikkelde zijn onderzoek verder. Daarnaast werd hij steeds enthousiaster over onderwijsactiviteiten, wat leidde tot zijn benoeming tot onderwijsdirecteur van de faculteit. “Dat viel samen met de start van de plannen voor het nieuwe onderwijsmodel aan de TU/e, het Bachelor College. Ik kreeg de kans om hierover mee te denken.”

Met het Bachelor College viel ik met mijn neus in de boter - al was die soms stug

Deel uitmaken van die onderwijsrevolutie voelde voor De Lange alsof hij met zijn neus in de boter viel - “al was het soms wat stugge boter”. Het Bachelor College, de daaropvolgende Graduate School, de USE-vakken; De Lange was overal bij betrokken. “Dat waren intense en uitdagende jaren, maar het was enorm leuk om te doen.”

Theorie en praktijk samenbrengen

Het verenigen van de academische praktijk met de academische theorie is de rode draad in alles wat De Lange doet. Altijd zoekt hij die aansluiting. Dat werd gezien: hij mocht het basisvak Design omdopen in Engineering Design. “Het is mooi om te kijken of je een ontwerpvak zó kunt vormgeven dat je het praktische in de theorie kunt inbedden.” Studenten moeten in dit vak een nog niet bestaand apparaat maken. Ze moeten zelf uitzoeken wat ze hiervoor nodig hebben, zowel op het gebied van kennis als in de praktische uitvoering van hun prototype.

En praktisch was het: de eerste jaren kregen studenten de opdracht een robot te bouwen die ‘slachtoffers’ kon redden tijdens de presentatiedag. Daarvoor werd Gemini (en later het Auditorium) omgebouwd tot een ‘disaster area’ met poppen die in veiligheid gebracht moesten worden. Later werd de opdracht het bedenken en maken van hulpmiddelen voor gehandicapte sporters. Altijd weer toepasbaar, geënt op de praktijk en maatschappij, zoekend naar combinaties van ontwerpen en onderzoeken.

Challenge based Calculus

In zijn nieuwe rol als hoogleraar blijft De Lange gefocust op het vernieuwen van het onderwijs. Zo is hij sinds september betrokken bij Project E3 (Eindhoven Engineering Education), waarbinnen verbinding wordt gezocht tussen de basisvakken en Challenge Based Learning, een van de pijlers van het onderwijs aan de TU/e. “Beide zijn bij uitstek interdisciplinair, maar kun je bijvoorbeeld Calculus en Applied Natural Sciences combineren met een challenge? Dat zijn we nu aan het uitzoeken.”

De coronacrisis bemoeilijkt onderwijsinnovaties behoorlijk, ervaart De Lange. “Nieuwe dingen opstarten is ingewikkeld omdat je elkaar niet live kunt ontmoeten. Bovendien is er de afgelopen periode zó hard gewerkt aan oplossingen voor online onderwijs, tentamens afnemen via proctoring, nu weer met de avondklok. Telkens moet er weer geschakeld worden als er nieuwe maatregelen komen. Dat heeft nu prioriteit, we vragen heel veel van onze organisatie.”

Ook van de studenten, die al meer dan tien maanden online les krijgen, wordt veel aanpassingsvermogen gevraagd, ziet De Lange. Ook hij mist het lesgeven op de campus, studenten ontmoeten, ideeën uitwisselen. Nieuwe studenten, met nieuwe ideeën, perspectieven en karakters, zijn voor hem de grote plus van het werken aan een universiteit. “Ik hoorde een docent pasgeleden zeggen dat hij aan het eind van een semester voor het eerst een van zijn studenten in levende lijven tegenkwam en hem niet eens herkende. Dat is niet wat je met je studenten wilt.”

Het voelt goed als je inzet gezien en beloond wordt

Het was decaan Philip de Goey van de faculteit Mechanical Engineering die het gesprek met De Lange aanging over een bevordering tot hoogleraar op grond van zijn excellente staat van dienst in onderwijsinnovatie. “Ik heb daar nooit naartoe gewerkt, maar ik vind het echt fijn dat er op deze manier waardering is voor het werk dat ik heb gedaan. Het is mooi dat dat gezien wordt, voor mij, maar ook voor veel andere mensen. Dat helpt enorm.”

Gaat De Lange de medewerkers in zijn groep nu zelf ook anders beoordelen? “Ik probeer altijd te kijken naar de mens zelf: wat boeit je, hoe wil je je talenten ontwikkelen. Iedereen moet zijn ruimte gaan verkennen. Ik ben blij dat met Erkennen en Waarderen aan de hele universiteit een nieuwe balans wordt gezocht in het waarderen van de wetenschappelijke staf. Zo kun je ieders talenten optimaal benutten.”