Waarom sommige promovendi overwegen te stoppen

In haar onderzoek vond Kis een correlatie bij promovendi die problemen in supervisie of andere sociaal onveilige situaties ervaren, en het overwegen van de beslissing om de academische wereld te verlaten. Haar aanbevelingen om de opleiding en vaardigheden van supervisors te verbeteren zijn zeer praktisch. Maar de stress veroorzaakt door de alomtegenwoordige ‘publish or perish’-cultuur in alle lagen van de academische wereld, is misschien niet iets dat één instelling in haar eentje kan veranderen. Zij publiceerde het eerste deel van haar onderzoek onlangs in PLOS ONE.

Veilige werkomgeving

Er is tegenwoordig veel aandacht voor sociale veiligheid in de academische wereld. Universiteiten beginnen zich langzaam te realiseren dat het huidige werkklimaat in de academische wereld misschien niet zo perfect is als iedereen lange tijd wilde geloven. “Werken in een (sociaal) onveilige werkomgeving is erg impactvol, in veel opzichten. Voor dit deel van mijn onderzoek wilde ik weten of de veiligheid van je werkomgeving een beslissende, significante factor is in de beslissing van promovendi om de academische wereld te verlaten”, zegt Andrea Kis, psycholoog en onderdeel van de vakgroep Technology, Innovation & Society bij de faculteit Industrial Engineering and Innovation Sciences.

Kis: “We hadden volgens de website in 2020 ongeveer 1.600 promovendi aan de TU/e. Bijna 400 van hen stuurden geldige enquêteresultaten terug. Dat is een enorme betrokkenheid ten aanzien van het onderwerp en zorgt voor een goede en hogere respons, dan normaal.”

“Bij de verwerking van de resultaten moesten we rekening houden met het feit dat we een Nederlandse technische universiteit zijn. Technische wetenschappers vormen een onderbelichte populatie die mogelijk wezenlijk verschilt van niet-technische populaties, aangezien natuur- en laboratoriumwetenschappen (veel) lagere uitvalcijfers blijken te hebben dan bijvoorbeeld de sociale en geesteswetenschappen.”

Betrokkenheid en respons

“Promovendi in Nederland zijn over het algemeen werknemers en verdienen een salaris, waardoor financiering voor hen veel minder een zorg is. Uit onderzoek blijkt dat promovendi die over stabielere financiële middelen beschikken, meer kans hebben om hun opleiding af te maken. Wij stelden vast dat de meeste van onze respondenten, ongeveer 90 procent, zeer tevreden waren over hun werk en over hun begeleiding”, zegt Kis.

“Slechts 21 procent van onze respondenten overwoog de academische wereld te verlaten, wat aanzienlijk minder is dan het wereldwijde aantal van 60 procent of de 34 procent uitvalpercentages in de literatuur. De groep die wel onregelmatigheden meldde, variërend van slecht of afwezig toezicht en een hoge werkdruk tot onethische onderzoekspraktijken, bleek echter ook een bovengemiddelde kans te hebben om de academische wereld te verlaten.”

De correlatie tussen slechte ervaringen op het werk en de beslissing om te vertrekken komt misschien niet erg verrassend over. Het is echter extra schrijnend als men beseft dat deze groep niet alleen 'van baan verandert', maar hun wetenschappelijke carrière achterlaat om iets heel anders te gaan doen. “Studenten die besluiten om te gaan promoveren, zijn mensen die ervan dromen om wetenschapper te worden, of het in ieder geval leuk vinden om onderzoek te doen voor de kost. Dat is hun ambitie, hoewel ze na hun afstuderen niet per se in de academische wereld willen blijven werken. Het is verpletterend om te zien dat deze gedreven, getalenteerde mensen het promotieonderzoek dat ze wilden doen achterlaten vanwege slechte ervaringen op de werkplek”, voegt Kis eraan toe.

“Promovendus zijn kan een eenzaam bestaan zijn, vooral wanneer je je familie en vrienden achterlaat en naar een andere stad of een ander land verhuist om je droom te volgen. Als je het gevoel hebt er alleen voor te staan, kan het veel moeilijker zijn om met een slechte sfeer in het team om te gaan of met een incident op de werkplek, of een supervisor die weinig tijd voor je heeft.”

Zelfonderzoek doen

“Het is heel interessant om als psycholoog aan een technische universiteit te werken”, vervolgt Kis enthousiast. “Voor mij is het, met mijn ervaring bij sociale- en geesteswetenschappen, heel gewoon om je eigen omgeving en populatie te onderzoeken. Elke psychologieafdeling waar dan ook doet onderzoek naar de studenten van de eigen instelling, de medewerkers, enzovoort. Dat wij onze eigen studenten en medewerkers hebben onderzocht zoals wij hebben gedaan, is in veel opzichten een primeur voor de TU/e. Niettemin zijn de resultaten positief ontvangen om onze instelling te helpen verbeteren.”

“Daarom zou ik graag zien dat meer psychologen samen met mij onderzoek doen naar onze TU/e-gemeenschap. Meer studies doen helpt om dit soort onderzoek ook aan onze universiteit te normaliseren. En de resultaten kunnen beleidsmakers alleen maar helpen om hun eigen instelling beter te begrijpen en de juiste beslissingen te nemen. Het verklaart ook waarom ik vier verschillende begeleiders heb, want er is niet één hoogleraar die hetzelfde domein bestrijkt dat ik bestudeer.”

De resultaten ten goede gebruiken

Toch is de TU/e niet de enige die de situatie moet aanpakken. Gevraagd naar de onderliggende oorzaken, verduidelijkt Kis: “Het is mijn overtuiging dat de publish-or-perish-cultuur in de wetenschap veel van de problemen op de werkvloer veroorzaakt, die we tegenwoordig in de academische wereld zien. Denk aan het normaliseren van overwerk. Het zet mensen onbewust aan tot een ongezonde balans tussen werk en privé, tot het bevoordelen van promovendi die meer publiceren, tot het aannemen van meer werk en meer studenten, en tot het zetten van je naam op zoveel mogelijk publicaties. Dit kan resulteren in een werkomgeving die niemand wil.”

“Daar komt nog bij dat we nog geen verplichte training of cursus hebben om promotoren op te leiden in hun nieuwe rol. Zij mogen dan wel de beste onderzoekers op hun gebied zijn, het effectief leiden van een team kersverse wetenschappers en hen coachen, vereist andere vaardigheden. We moeten mensen in staat stellen zich die ook eigen te maken, voordat we hen promovendi geven om te begeleiden.”

“Wat mijn onderzoek kan doen, is de bewustwording van de onderliggende oorzaken en gevolgen vergroten. Op die manier kunnen we mensen helpen om beter te worden in hun rol als begeleider, in plaats van ze de schuld te geven van dingen die fout gaan en ze het zelf te laten uitzoeken. Het komt zelden voor dat mensen opzettelijk een slechte werkomgeving creëren. Volgens alle literatuur die ik over dit onderwerp heb gevonden, is het veel constructiever om toezichthouders op te leiden en te ondersteunen”, voegt Kis eraan toe.

“Ik ben echt een optimistisch persoon en ik geloof dat we kunnen helpen om de academische wereld te veranderen in een betere plek om te werken. Beter voor excellente wetenschap, en vriendelijker voor de mensen die er werken. Ik hoop dat mijn onderzoek daartoe bijdraagt”, besluit Kis.

Meer informatie

Het artikel ‘Leaving academia: PhD attrition and unhealthy research environments’ is op 5 oktober 2022 gepubliceerd in PLOS ONE. Andrea Kis zet haar promotieonderzoek voort onder begeleiding van Elena M. Tur, Daniël Lakens, Krist Vaesen en Wybo Houkes.

HR en de Graduate School verzamelen alles wat een promovendus nodig heeft op één plaats, een portaal. Dit is een werk-in-uitvoering, maar biedt nu al een snelkoppeling naar hulp, of iemand om mee te praten. 

News PhD Programs (tue.nl) – Graduate School - promovendi
PROOF Training Program (tue.nl) – trainingsaanbod voor promovendi
Scientific Staff Management Training Program (tue.nl) – o.a. de academic leadership courses en de net vernieuwde Supervising PhD’s training.
PhD-EngD Counselor (tue.nl) – link naar de PhD-EngD counselor