65 jaar samenwerken in het hart van de Brainportregio

De TU/e staat scoort bovenaan hoog in rankings als het gaat om onderzoekssamenwerking met de industrie. De kiem voor die nauwe samenwerkingen werd al in 1946 gelegd in de huiskamer van DAF-oprichter Hub van Doorne. Hij had - in een soort Brainport-overleg avant la lettre - onder anderen industrieel Frits Philips en Jan de Quay, toenmalig Commissaris van de Koningin uitgenodigd. Allen voelden de noodzaak dat er een technische hogeschool moest komen in het zuiden van het land, om goed geschoold technisch personeel op te leiden voor de regio. Het was de eerste aanzet voor de Technische Hogeschool Eindhoven, die in 1956 werd opgericht.

Door de jaren heen bleven DAF en Philips de hogeschool (en later de TU/e) op allerlei vlakken steunen. Bijvoorbeeld bij het levendig maken van Eindhoven als studentenstad. Zo stelde Van Doorne een villa ter beschikking aan het Eindhovens Studenten Corps, en hielp hij bij de financiering van de Algemene Ontmoetingsruimte (de AOR). Een paar jaar later doneerden zowel Philips als DAF geld voor de bouw van de Bunker, die een roemruchte plek zou krijgen in het leven van de Eindhovense studenten.

donatie daf paccar in lustrumjaar

Die betrokkenheid tussen industrie en universiteit is nooit verdwenen. Sterker nog: die is anno nu groter en belangrijker dan ooit. DAF PACCAR onderstreepte in het afgelopen lustrumjaar van de TU/e de goede banden met de universiteit door de donatie van een top-elektronenmicroscoop, voor onderzoek aan ‘soft matter’.

“DAF heeft een sterke partnerschap met de TU/e. We hebben in de loop der decennia samengewerkt aan vele wetenschappelijke artikelen en technische onderzoeksprojecten. Er zijn meer dan 350 TU/e-ingenieurs werkzaam bij DAF Trucks”, illustreerde Harry Wolters, president van DAF Trucks en vice-president van PACCAR tijdens de overhandiging van het cadeau.

Hybride docenten

Vanuit een keur aan bedrijven uit de Brainportregio komen sinds 2020 hightech professionals naar onze universiteit om hun kennis te delen met studenten als hybride docent. In deze pilot van Brainport Development, waarbij ook Fontys Hogeschool is betrokken, brengen zij de praktijk naar de collegebanken. Tot nu toe zijn 54 hybride docenten ingezet aan de TU/e.

ASML helpt nieuw instituut

ASML onderstreepte bij de opening van het nieuwe Eindhoven Hendrik Casimir Institute in september de sterke band tussen het bedrijf en de universiteit met maar liefst vier hightech cadeaus, met een totale waarde van 3,5 miljoen euro. Een daarvan is een CD-SEM (critical dimension scanning electron microscope). Dit apparaat dient om op nanoschaal afmetingen te controleren van lithografisch gemaakte fotonica-elementen. Daarnaast krijgt de universiteit een ‘direct laser write lithography’ systeem, dat micropatronen maakt met een ultraprecieze laserstraal.

De twee apparaten krijgen een belangrijke rol in het onderzoek naar microchip-technologieën van de toekomst. Verder financiert ASML de inrichting van nieuwe studentenlabs, en neemt het onderhoud van de ASML-scanner van de TU/e voor zijn rekening.

TU/e-voorzitter Robert-Jan Smits zei dat de cadeaus een kickstart geven aan het nieuwe Eindhoven Hendrik Casimir Institute, maar dat het de universiteit ook helpt om nog beter de ingenieurs op te leiden waar de werkgevers in deze regio zo’n behoefte aan hebben.

Een band voor het leven met Philips

Philips en de TU/e werken al decennia samen, en vormen een van de sterkste onderzoekssamenwerkingen tussen een bedrijf en universiteit wereldwijd. “Vanaf dag één is er een nauwe band tussen de TU/e en Philips. We richten ons op het versnellen van klinische innovaties. Deze innovatiekracht is onmisbaar voor onze samenleving en levert een belangrijke bijdrage aan onze gezamenlijke welvaart en welzijn”, zegt Sylvia van Es, President Philips Nederland.

De samenwerking leverde de afgelopen dertig jaar ruim drieduizend onderzoekspublicaties op en duizenden afgestudeerden van de TU/e hebben in de loop der jaren een aanstelling bij Philips gevonden.

Een derde deel van onze masteralumni start zijn/haar carrière in Brainport. Van onze PDEng-alumni, die bij uitstek een goed voorbeeld zijn van samenwerking met de industrie, werkt 4 op de 5 in de Brainportregio.

E/MTIC

Philips en de TU/e werken ook samen in e/MTIC, het Eindhoven MedTech Innovation Center, waarvan ook Catharina Ziekenhuis, Máxima Medisch Centrum en Kempenhaeghe onderdeel zijn. Binnen e/MTIC doen momenteel zo’n honderd promovendi onderzoek naar medische technologie.

NXP: masterbeurzen en schoner transport

NXP Semiconductors, dat zijn hoofdkantoor heeft in Eindhoven, is een belangrijke partner van de TU/e. In 2020 heeft NXP Foundation, de non-profit organisatie van NXP, een beurzenprogramma opgezet voor masterstudenten Electrical Engineering. Guido Dierick, Country Manager NXP Nederland, zei toen: “Microchips worden steeds kleiner en buitengewoon complex. Dit is een uitdaging voor zowel halfgeleiderbedrijven als universiteiten. Een goede samenwerking is daarom belangrijker dan ooit om Nederland in staat te stellen voorop te blijven lopen qua innovatie.”

Eind 2021 maakten de TU/e en NXP bekend te gaan samenwerken aan slimmer, veiliger, comfortabeler en schoner vervoer. Lars Reger, CTO van NXP: “Alle producten die we in het dagelijks leven gebruiken, worden steeds intelligenter, met auto’s als het ultieme voorbeeld. Om rijtaken over te nemen van de bestuurder, zullen auto’s gebruikmaken van kunstmatige intelligentie om de input van verschillende radars en camera's te kunnen verwerken en interpreteren. Dit is een goed voorbeeld van een terrein waarop NXP en de TU/e intensiever gaan samenwerken.”

Oplossingen zoeken voor energiesystemen met VDL

De TU/e en VDL Groep werken samen binnen het Dutch Electrolyzer-consortium aan het ontwikkelen van de technologie voor elektrolyzers, waarmee stroom omgezet kan worden in waterstof voor later gebruik.

“Wij nemen als universiteit onze verantwoordelijkheid om een bijdrage te leveren aan de energietransitie. We hebben uitstekende onderzoekers in huis op gebied van onder meer energie-opslag en -conversie. Bovendien heeft de Brainport regio een fantastische hightech en maakindustrie, die kan helpen bij de energietransitie. Die krachten bundelen we in ons energie-instituut EIRES”, aldus CvB-voorzitter Robert-Jan Smits.

Ondersteuning studententeams

De samenwerking met alle industriële partners straalt ook positief af op de vele studententeams die onze universiteit rijk is, haalt Smits aan. “Of het nu gaat om ondersteuning door kennis, mensen, of sponsoring; veel van onze partners steunen ook onze ambitieuze studententeams. Dat vind ik prachtig om te zien en dat waarderen we enorm.”

The Gate voor alle Brainport start-ups

In lustrumjaar 2021 kwam ook een samenwerking tussen maar liefst vijf regionale partijen tot stand: The Gate. Dit startloket voor tech-startups in de Brainportregio is een krachtenbundeling van de TU/e, Brainport Development, de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij, Fontys Hogescholen en Summa College. “De regio Eindhoven heeft een bijzonder vruchtbare voedingsbodem voor het ontstaan van tech-starters”, vertelt Jeroen van Woerden, directeur van The Gate. “Maar studenten of onderzoekers met een innovatief idee hebben vaak niet alle kennis en vaardigheden om een succesvolle onderneming te starten. Er zijn al allerlei voorzieningen om ze daarbij te helpen, maar dat was nog versnipperd. Met The Gate bieden we vanaf nu één laagdrempelig loket met toegang tot alle expertises.”

“Startups zijn steeds belangrijker voor innovatie, voor economische vooruitgang, maar ook voor oplossingen op gebied van bijvoorbeeld gezondheid en duurzaamheid”, vertelt Robert-Jan Smits. “We stimuleren onze onderzoekers en studenten sterk om ondernemend te zijn. Daar hoort overzichtelijke en toegankelijke ondersteuning als vanzelfsprekend bij, om de kans te optimaliseren dat hun oplossingen echt de markt bereiken. En dat geldt evengoed voor slimme ideeën die ontstaan bij de andere kennisinstellingen in de regio.”

Trots op start-ups

Smits is trots op de vele start-ups die aan de universiteit ontstaan zijn en die zijn uitgegroeid tot volwassen bedrijven. Als voorbeeld noemt hij Prodrive Technologies, dat als start-up met twee personen op onze campus is gestart en al jaren zeer succesvol opereert. “Het bedrijf groeit de laatste jaren met 20 procent per jaar. Het is heel bijzonder wat daar gebeurt.”

Gemeente Eindhoven

Al jaren heeft de universiteit een hechte band met de gemeente Eindhoven. “Wat deze regio zo sterk en uniek maakt, is de drive om altijd te willen samenwerken. De universiteit staat altijd in een stand van ‘we doen het samen’”, vertelde de Eindhovense burgervader John Jorritsma eerder. “Dat doen we hier niet omdat het moet, maar omdat het ons verder helpt, nu en in de toekomst. Het zit in ons DNA. De universiteit is voor mij het kloppend hart van de Brainportregio.”

Die waardering is wederzijds, benadrukt Smits: “We mogen ons gelukkig prijzen met een burgervader als John Jorritsma, het is uniek dat we een burgemeester hebben die zó begaan is bij de universiteit. En altijd aanwezig is bij voor ons belangrijke momenten. We kunnen op hem en de gemeente rekenen.”

Brainportbrede uitdaging voor de toekomst

De samenwerkingsverbanden die in 65 jaar TU/e zijn opgebouwd, zijn de komende tijd hard nodig voor een flinke, maar positieve uitdaging, zegt Smits. “De groei van de hightechsector binnen de Brainportregio is gigantisch. ASML bijvoorbeeld groeit momenteel in een paar jaar tijd van 25.000 naar zo'n 35.000 medewerkers. We staan voor een enorme schaalsprong en moeten zorgen dat de stad en regio klaar zijn om talent aan te trekken en te behouden. Denk aan meer huisvesting, een goed mobiliteitsplan en uitbreiding van het cultuuraanbod. Dat krijgen we alleen voor elkaar als we onze krachten bundelen binnen de triple helix van industrie, kennisinstellingen en overheid - aangedreven door Brainport Development en met de TU/e als kloppend hart. Dat is een flinke uitdaging, maar we gaan ervoor, samen!”