Duurzaamheid: goede bedoelingen waarmaken
Anna Wieczorek is TU/e's eerste Sustainability Ambassador, die de universiteit moet helpen haar goede bedoelingen op het vlak van duurzaamheid waar te maken.
Naar congressen gaan met de trein in plaats van een vliegtuig, afval scheiden in 'tulips', slimme verlichting gebruiken in Atlas - aan de TU/e lopen diverse experimenten om te komen tot een duurzame campus. Het is een broedplaats waar studenten en onderzoekers oplossingen bedenken voor de toekomstbestendige universiteit. Om alle initiatieven te coördineren, heeft de TU/e een Sustainability Ambassador aangewezen. Anna Wieczorek, universitair hoofddocent bij de faculteit Industrial Engineering & Innovation Sciences, is geknipt voor die rol.
Problemen als klimaatverandering zijn niet simpel op te lossen door goederen op een andere manier te produceren, weet Anna Wieczorek (mede-oprichter van het wereldwijde Sustainability Transitions Research Network) inmiddels wel. Haar onderzoek bij IE&IS gaat over de transitie naar duurzaamheid. “We moeten ook iets nieuws bedenken om de consumptie van energie, water en grondstoffen te beïnvloeden. Ieder mens, bedrijf of instelling heeft daarbij een functie. Welke keuzes maken we?”
Bij haar colleges Managing Sustainable Technologies vertelt ze de tweedejaarsstudenten dat zij later de personen zijn die namens bedrijven of de overheid beslissingen gaan nemen. En dat die consequenties hebben. “Het is een keuzevak waar ik ook vaak studenten van Electrical Engineering en andere faculteiten zie. Ik vraag ze waarom ze het vak kiezen en altijd is het antwoord dat ze duurzaamheid missen in hun eigen opleidingsprogramma.”
In gesprek gaan
Die aanpak - vragen naar beweegredenen en luísteren naar de antwoorden - wil Wieczorek ook toepassen in haar nieuwe rol als Sustainability Ambassador. “Het College van Bestuur heeft mij gevraagd om de transitie naar een duurzame universiteit te coördineren. Ik wil een organisatiestructuur rond duurzaamheid opzetten en met de TU/e-gemeenschap in gesprek gaan om samen de visie te bepalen. En die moet gaan over wat wij op de campus doen, maar ook over ons onderwijs en onderzoek.”
Wieczorek weerspreekt dat er in de academische wereld weer veel tijd besteed wordt aan vertellen hoe zo’n transformatie moet gebeuren en dat niet veel academici vervolgens de mouwen oprollen om de theorie in praktijk te testen. “Ik ben beslist ook iemand die actie onderneemt. Ik wil transities waarmaken door wetenschap beschikbaar te stellen voor mensen. Bijvoorbeeld: in een van mijn projecten hebben we een ict-platform voor community-based Virtual Power Plants opgezet. Ze draaien al in Nederland, Ierland en België.”
"Ik wil horen wat medewerkers en studenten willen bijdragen"
- Anna Wieczorek, Sustainability Ambassador TU/e
Een duurzame universiteit doet méér dan koffiedrab verzamelen en zonnepanelen op daken zetten. “Het is belangrijk om bottum-up te werken”, zegt Wieczorek. “Ik wil horen wat medewerkers en studenten willen bijdragen. In dat opzicht ben ik ook blij met de vragen die University Rebellion aan het College van Bestuur stelt. Ik wil deze én andere studenten betrekken bij de transitie. GO Green Office is hierbij een heel belangrijke partij.”
Deze tekst gaat verder onder het kader.
Aanspreekpunt voor milieubewuste studenten
Quirine Verbeek is voorzitter van GO Green Office en masterstudent Innovation Sciences aan de TU/e. Ze is “ontzettend blij” dat het College van Bestuur nu een ambassadeur heeft aangewezen die een visie gaat schrijven over duurzaamheid aan de TU/e, want “in december is dat namens studententeams door het Sustainability Network Eindhoven al gevraagd”.
Samen met Anna Wieczorek gaat GO Green Office kijken hoe studenten hun wensen en ervaringen in het toekomstbestendig maken van de TU/e kunnen laten horen. Verbeek legt uit dat GO Green Office nu ook in een transitie zit om van projectmatig werken naar strategisch werken te gaan. “We willen ons inzetten om de komende jaren hét centrale punt voor duurzaamheid te worden voor studenten.”
“We zijn al in overleg met de directeur van Real Estate, Dorine Peters, om studenten te kunnen laten meedenken welke keuzes er moeten worden gemaakt. En we onderzoeken of het werkt om bij de verenigingen een sustainability manager aan te stellen. In ieder geval is er al intensief contact met de studieverenigingen en gaan we uitbreiden naar sport- en cultuurverenigingen. Door het onderbrengen van de taken van het Sustainability Network Eindhoven bij GO Green Office willen we ook studententeams hierin meenemen.”
GO Green Office zal naast het uitwisselen van goede ideëen ook de competitie herstarten waarbij verenigingen kunnen meedingen naar de duurzaamheidsprijs van de SUMAP Challenge. Er lopen nog meer projecten die opnieuw onder de aandacht moeten komen. “De Green Room in Atlas is de fysieke plek waar exposities kunnen worden gehouden en die ook te boeken is door studenten en medewerkers die samen willen komen om plannen met betrekking tot duurzaamheid te bespreken.” Bij de opsomming van acties van GO Green Office vergeet Verbeek een groot succesnummer niet: “De festivalcups gaan ontzettend goed. We hebben zesduizend hardplastic drinkbekers die te lenen zijn en we geven instructies erbij hoe die te gebruiken zijn.”
Afval scheiden
De TU/e heeft zich voorgenomen om in 2030 een afvalvrije universiteit te zijn. Om te beginnen moet het restafval in 2022 gereduceerd zijn tot dertig procent en daarvoor is de campagne ‘Let’s go zero’ gestart. Een van de bijbehorende projecten is het opstarten van een ketensamenwerking, want om afval zoveel mogelijk te voorkomen, te hergebruiken of te recyclen, is het van belang om de gehele keten van ontwerp tot verwerking te bestuderen.
“Technologie staat nooit op zichzelf. De gebruiker van de technologie bepaalt wat er gebeurt”, zegt Wieczorek. “Als afvalverwerker Renewi een mooi systeem heeft om alle stoffen die de campus verlaten te hergebruiken, werkt het toch alleen wanneer mensen daaraan meewerken door papier en plastic van hun lunchverpakking netjes te scheiden.”
Dit artikel is gemaakt door en eerder gepubliceerd bij Cursor.
In onze strategie: duurzaamheid
De wereld staat voor de nodige uitdagingen op het gebied van duurzaamheid, die vragen om duurzame oplossingen. Onze universiteit wil zich op alle mogelijke manieren inspannen om hieraan bij te dragen - via ons onderwijs en onderzoek, maar ook in onze eigen dagelijkse bedrijfsvoering en directe omgeving. De zogeheten Sustainable Development Goals (SDG's) van de Verenigde Naties uit 2015 vormen hierbij voor ons een belangrijke leidraad.
Duurzaamheid is dan ook een niet te missen thema in onze Strategie 2030 en loopt als een rode draad door al onze strategische thema's en prioriteiten voor de korte en langere termijn.
Lees meer over onze Strategie 2030.
Meer over onze strategie
