Hoe TU/ecomotive de VS laat nadenken over duurzaam wegvervoer

Wat zeg je tegen Máxima als je - volgens strak protocol - vier minuten met haar in gesprek mag? ‘Hoi, ik ben Nikki’, is de logische openingszin van Nikki Okkels. Nikki staat met andere leden van studententeam TU/ecomotive op de parkeerplaats van Stanford University in Californië als de koningin, met in haar kielzog ministers Robbert Dijkgraaf en Ernst Kuipers en staatssecretaris Vivianne Heijnen, een praatje komt maken. ZEM, de duurzame auto waar het allemaal om te doen is, is dan nog niet in Amerika gearriveerd. Vertraging bij het verschepen.

“Zoiets gaat heel snel voorbij”, blikt Nikki terug op die ontmoeting begin september. De koningin, in de VS vanwege een staatsbezoek, knikt goedkeurend als de studenten uitleggen dat ZEM tijdens het rijden dankzij een speciaal filter meer CO₂ opvangt dan uitstoot. Na een paar minuten volgt een fotomoment. “Eigenlijk wil ik de auto wel in het echt zien”, zegt Máxima. “Je mag altijd op de TU Eindhoven langskomen”, verduidelijkt teammanager Louise de Laat. Die uitnodiging staat nog steeds.

Inspiratietour

Koningin Máxima is niet de enige die in de Verenigde Staten belangstelling heeft voor ZEM, dat staat voor Zero Emission Mobility. De duurzame auto is een hit tijdens een zeven weken durende tour door Amerika, waar het team universiteiten, partners en het bedrijfsleven bezoekt én inspireert. Van New York tot Austin en van Silicon Valley tot Columbus, de studenten laten overal in de VS van zich horen. De kilometerteller staat aan het einde van de trip op het duizelingwekkende aantal van 16.000.

Ook de media roeren zich. De New York Times stelt dat TU/ecomotive voorop loopt en tot op heden grote automerken als BMW achter zich laat. CNN noemt het een belangrijke eerste stap, al is de hoeveelheid CO₂ die opgevangen kan worden nog beperkt. Reuters spreekt van een carbon-eating electric vehicle.

Via de media bereikt het team tientallen miljoenen mensen in de Verenigde Staten. Dat was precies waar het team op hoopte; laten zien hoe mensen kunnen bijdragen aan een CO₂-neutrale toekomst. “Impact maken”, vat teamlid Jens Lahaije de missie samen. “We willen mensen laten nadenken en inspireren. Kijk wat we met een relatief kleine groep studenten (35 in totaal, red.) in een jaar voor elkaar gebokst hebben. We hebben een duurzame auto ontworpen, ontwikkeld en gebouwd. Als wij dit kunnen, dan kan het bedrijfsleven ook meer doen om de CO₂-voetafdruk in de wereld omlaag te krijgen. Dat wilden we overbrengen en volgens mij is dat goed gelukt.”

Op de vraag wat op hem de meeste indruk maakte, volgt een verrassend antwoord. Waar je misschien zou verwachten dat gesprekken met belangrijke kopstukken uit het bedrijfsleven of enthousiaste reacties op universiteiten het meest bijblijven, noemt Jens het bezoek aan arme gemeenschappen in Rio Linda, Greenfield en Gonzales. Het team ging onder meer langs bij een stichting voor naschoolse opvang van arme kinderen.

Missie geslaagd

Honderden kinderen laafden zich aan de auto en de techniek die TU/ecomotive in jip-en-janneketaal probeerde over te brengen. Het enthousiasme was groot. Jens: “Deze kinderen hadden nog nooit zoiets gezien, ze komen simpelweg niet in aanraking met nieuwe, technologische ontwikkelingen. Dan hoor je een kind roepen: ‘Dat wil ik later ook’! Dat is toch prachtig. Stel je voor dat een of twee kinderen door ons later als engineer aan de slag kunnen, dan is onze missie toch geslaagd?”

Jens doet zijn verhaal tijdens een bijeenkomst op Ohio State University, waar een viertal teamleden het Center for Automotive Research bezoekt en er met andere ingenieurs in gesprek gaat. De belangstelling is groot; het klaslokaal waar de presentatie van teamleden Rien Beckers en Lars Holster plaatsvindt, puilt uit. Na afloop loopt het vragenkwartiertje uit, wat aangeeft dat de Amerikaanse studenten met interesse hebben geluisterd.

“Een fijn publiek”, concludeert Rien. “We krijgen hier veel technische vragen, de zaal zit immers vol met studenten met een technische achtergrond. Die afwisseling is ontzettend leuk; de ene keer praat je met engineers, de andere keer met ondernemers, studenten, de media of zelfs kinderen. We spreken alle lagen van de bevolking aan, kun je wel stellen.”

Dan hoor je een kind roepen: ‘Dat wil ik later ook’! Dat is toch prachtig. Stel je voor dat een of twee kinderen door ons later als engineer aan de slag kunnen, dan is onze missie toch geslaagd?

Even daarvoor heeft het team een rondleiding gehad, want ook in Ohio werken ze volgens het principe van Challenge-based Learning. Er zijn verschillende studententeams actief. Jennifer Nash Humphrey, de eventmanager die de rondleiding verzorgt, vertelt hoe jaren geleden TU/e-studententeam Storm hier al eens te gast was, en met Amerikaanse studenten ervaringen uitwisselden. Zie hier, een groep studenten is momenteel in Ohio bezig met de doorontwikkeling van een elektrische motor. “Mooi om te zien hoe studenten uit Nederland en de Verenigde Staten elkaar op die manier geïnspireerd hebben”, zegt ze.

Opschalen

Terug naar het klaslokaal, waar een van de meest gestelde vragen van deze trip over tafel rolt: is het project schaalbaar, en zo ja, zijn er plannen om ZEM op grote schaal te produceren? Het antwoord: ja, er zijn plannen om een spin-off op te richten, maar dat wil niet zeggen dat de auto 1-op-1 gekopieerd gaat worden, zoals teamlid Jia Ming later uitlegt.

Jia: “We hebben de auto via verschillende technologieën zo duurzaam gekregen. Denk aan de zonnepanelen, het recyclebare carbon, de 3D-geprinte elementen en het CO₂-afvangmechanisme.” De studenten hebben deze technieken in een sportief ogende auto verwerkt, maar het is ook mogelijk dat het bedrijfsleven interesse heeft in een van deze technieken. De toekomstige spin-off wil zich bijvoorbeeld focussen op het CO₂-afvangmechanisme. “Het gaat ons niet zozeer om de auto als geheel, maar we willen juist laten zien wat er allemaal mogelijk is om de CO₂-voetafdruk omlaag te brengen, via verschillende technieken”, aldus Jia.

Het team wilde out-of-the-box denken en niet belemmerd worden door regels. Het is een van de redenen dat de auto geen RDW-keuring heeft ondergaan, verduidelijkt een ander teamlid, Luka Fieten. “We maken in principe een auto voor de toekomst, dat gaat niet als je je aan de regels van nu moet houden. Daarom zou een RDW-keuring ons te veel belemmeren, omdat we dan vastzitten aan de regels die nu gelden. Je kunt een auto van de toekomst niet langs hedendaagse maatstaven leggen.”

Een RDW-keuring zou ons te veel belemmeren, omdat we dan vastzitten aan de regels die nu gelden. Je kunt een auto van de toekomst niet langs hedendaagse maatstaven leggen.

Op de laatste dag van de tour staat een afspraak met het beroemde magazine The New Yorker gepland. Locatie is de Greenwich Polo Club, waar het wagenpark een waarde van tientallen miljoenen vertegenwoordigt; Lamborghini’s en Ferrari’s staan er zij aan zij. Ook hier, op een plek waar autoliefhebbers samenklonteren en diesel boven duurzaam gaat, spreekt men hun waardering uit voor ZEM. “Hebben jullie deze wagen zelf gemaakt? Echt waar? Deze jonge studenten?”, vraagt een voorbijganger verrast. “Ik ben nog van de oude stempel, houd van het geluid van een ronkende dieselmotor, maar dit is wel een indrukwekkend project. Jullie doen goede dingen!”

Dit soort reacties is precies waar TU/ecomotive op hoopte. Zeker in het conservatieve Amerika, waar elektrisch en duurzaam rijden nog lang niet omarmd is, is het veelzeggend dat de Eindhovense studenten overwegend positieve reacties krijgen op hun uitvinding, een uitzondering daar nagelaten.

En dat is niet de enige winst. Ook op persoonlijk vlak leren de studenten enorm veel, zegt Iwan Bloksma. “Ik durf wel te zeggen dat ik in mijn jaar in het studententeam meer geleerd heb dan in vier jaar studie. Je past de techniek heel concreet toe, dus je brengt alles wat je geleerd hebt naar de praktijk. Daarnaast leer je ook veel soft skills, zoals communiceren, presenteren en netwerken. We hebben als team eigenlijk gefunctioneerd als een klein bedrijf.” Dan, lachend: “Maar wel een bedrijf met een studentikoze sfeer.”

Iwan: “Ik heb tijdens de tour ook veel mensen ontmoet die je andere inzichten geven, uitleggen hoe zaken lopen in de businesswereld, of in de toekomst belangrijk kunnen zijn van voor je netwerk. Ik kreeg bijvoorbeeld een LinkedIn-verzoek van een staatsecretaris. Dus ook voor mijn eigen toekomst heb ik veel uit deze trip kunnen halen.”

Nu is het voor het team weer het moment om de studie te hervatten en het stokje over te dragen aan de volgende lichting. Dat kost volgens Iwan wel even tijd. “Het is omschakelen na zo’n bizar avontuur, maar dat komt wel goed. We kunnen trots zijn op wat we met z’n allen hebben neergezet.”