Datagedreven werken in het ziekenhuis

Petra Porte - Albert Schweitzer ziekenhuis

Binnen de gezondheidszorg worden grote hoeveelheden data geproduceerd en verwerkt. Bij datagedreven werken worden deze data gebruikt om beslissingen te nemen. Binnen de zorg biedt datagedreven werken voordelen, zoals het alerter reageren op incidenten, genereren van nieuwe inzichten in de gezondheidszorg en het bieden van gezondheidszorg op maat. In dit verslag beantwoorden we de onderzoeksvraag: Op welke manier kan het Albert Schweitzer ziekenhuis beter hergebruik maken van patiëntdata en zich ontwikkelen tot een datagedreven organisatie?

De ontwikkeling van het ASz tot datagedreven ziekenhuis is gebaseerd op interviews, literatuur en praktijkcasussen. De praktijkcasussen beschrijven de ontwikkeling van een datagedreven oplossing op de Breast Clinic en een oplossing ontwikkeld gedurende de COVID-19 periode. Op de Breast Clinic was de wens het monitoren van gemiddelde wachttijden en overschrijding van wachttijden door middel van hergebruik van data. Hiervoor is een ontwerpcyclus doorlopen waarbij uiteindelijk een dashboard is ontwikkeld. Uit dit proces zijn geleerde lessen opgesteld die bij andere datagedreven projecten kunnen worden gebruikt. Gedurende de COVID-19 periode was er veel behoefte aan actuele informatie over onder andere de gezondheidsstatus van de patiënten en de bezetting van bedden. Van de ontwikkeling en het gebruik van de ontwikkelde COVID-19 dashboards is een beschrijving gemaakt aan de hand van gesprekken. Deze evaluatie is omgezet in geleerde lessen die gebruikt kunnen worden bij volgende datagedreven projecten.

De semigestructureerde interviews werden gehouden met diverse medewerkers waarbij de doelgroep is bepaald door middel van een stakeholdersanalyse. Via de mail zijn via een doelgerichte steekproef 35 personen benaderd, waarvan 19 personen hebben meegewerkt aan een interview. Deze interviews zijn woordelijk uitgetypt en thematisch gecodeerd. Er is begonnen met coderen volgens de vijf lagen van het Nictiz lagenmodel voor informatieoplossingen voor gezondheid en zorg, namelijk organisatie, zorgproces, informatie, applicatie en infrastructuur. Daarnaast kwamen een aantal onderwerpen naar voren die belangrijk zijn voor datagedreven projecten, namelijk evalueren, kosten en baten, samenwerking en wet- en regelgeving. De conclusies uit de interviews werden vergeleken en aangevuld met de bevindingen uit de praktijkcasussen en literatuur, wat geresulteerd heeft in aanbevelingen voor een datagedreven organisatie en datagedreven projecten.

Figuur: Vijf fases van ontwikkeling binnen een datagedreven organisatie

Bovenstaand figuur beschrijft de verschillende fases van een datagedreven ziekenhuis. Dit figuur is onderdeel van een infographic over datagedreven werken in het ziekenhuis. Naast de verschillende fases worden hierin aanbevelingen gedaan voor de datagedreven ontwikkeling van het ziekenhuis en worden tips gegeven voor datagedreven projecten. Een beschrijving van de praktijkcasussen en de bijbehorende aanbevelingen zijn in de infographic opgenomen om een beeld te geven van datagedreven werken.

De infographic voor het datagedreven ziekenhuis kan gebruikt worden om de datagedreven ontwikkeling binnen het ASz verder te brengen. De interviews gaven inzicht in de manier waarop het ASz nu gebruik maakt van patiëntdata. Data worden op projectbasis gebruikt om terug te kijken naar het verleden, waarbij voornamelijk gebruik wordt gemaakt van gestructureerde data. Op alle lagen van het Nictiz lagenmodel voor informatieoplossingen voor gezondheid en zorg zijn ontwikkelingen nodig die bijdragen aan een datagedreven organisatie. Deze ontwikkelingen moeten met elkaar in evenwicht zijn voor duurzame verandering. De infographic is op zo’n manier opgezet dat deze hergebruikt kan worden binnen het ASz en andere organisaties. Door het ontwerp aan te passen en te blijven ontwikkelen blijft het ook in de toekomst relevant.