Onderzoeksmatig werken aan onderwijskwaliteit
Elke school(organisatie) wil goed onderbouwde antwoorden formuleren op complexe vraagstukken over haar onderwijskwaliteit en schoolontwikkeling. In voortdurend veranderende onderwijsomgevingen is dat een lastige opgave. Van een school(organisatie) met een duurzame onderzoekscultuur mag echter worden verwacht dat zij complexe onderwijsvraagstukken systematisch kan aanpakken en zo tot gefundeerde antwoorden kan komen. Hoe een duurzame onderzoekscultuur vorm kan krijgen, is onderwerp van dit vier jaar durende onderzoeksproject waarvoor NRO-subsidie is verkregen.
Opzet
Het project richt op de verduurzaming van een onderzoekscultuur in tien scholen(groepen) van OMO, waar docenten en leidinggevenden systematisch en onderbouwd werken aan onderwijskwaliteit. Het project is gebaseerd op het Research Engaged School model. Vier aandachtsgebieden staan hierin centraal: docentprofessionaliteit, gespreid leiderschap, lerende organisatie en systemisch perspectief. Deze aandachtsgebieden versterken elkaar. Onderzoeksmatig werken is hierbij de aanjager van duurzame ontwikkeling. Vanuit een onderzoekende houding creëren docent-onderzoekers,
onderzoekscoördinatoren en leidinggevenden namelijk interventies om de aandachtsgebieden te verduurzamen binnen de eigen schoolcontext. Dit betekent de aandachtsgebieden verankeren en verbreden, meer collega’s betrekken en/of blijvend vernieuwen.
Uitwerking
Om te kijken hoe een duurzame onderzoekscultuur binnen de tien OMO-scholen bevorderd kunnen worden, vindt in dit project onderzoek plaats op drie lagen, namelijk:
- Laag A: schoolcontext
Docenten doen onderzoek in de eigen schoolcontext. Ze formuleren een onderzoeksvraag over een relevant vraagstuk in de school. Dit vraagstuk draagt bij aan de schoolontwikkeling. Dit onderzoek gebeurt vanuit de bestaande AOS-context.
- Laag B: schooloverstijgende contexten
Een docent-onderzoeker, een onderzoekscoördinator en een team- of schoolleider onderzoeken hoe de onderzoekscultuur verduurzaamd kan worden binnen de eigen schoolcontext. Zij ontwerpen hiervoor interventies die uitgevoerd worden in de eigen school. Deze interventies ontwerpen ze samen met collega’s van drie tot vier andere scholen, in een professionele leergemeenschap (PLG’s).
- Laag C: monitor schooloverstijgende context
Gesteund door andere wetenschappelijk onderzoekers gaat een wetenschappelijk onderzoeker na:
- welke invloed de in de PLG’s ontwikkelde interventies hebben, geïmplementeerd in de eigen schoolcontext, op de verduurzaming van de onderzoekscultuur op school?
- welke interacties over onderzoeksmatig werken plaatsvinden tussen docenten en leidinggevenden binnen de eigen school en binnen de schooloverstijgende PLG’s?
- op welke manier docentprofessionalisering, gespreid leiderschap, lerende organisatie en systemisch perspectief zich ontwikkelen gedurende drie schooljaren?
Belang van het project
Scholen hebben behoefte aan een betrouwbaar kader waarmee ze grip kunnen krijgen op belangrijke vraagstukken over onderwijskwaliteit en schoolontwikkeling. Als de onderzoekscultuur op de bij Laag C geschetste wijze blijkt te werken, dan kunnen scholen zo’n kader doelgericht vormgeven.
Deelnemende scholen
Eckart College, Maasland College, Maurick College, Metameer, Roncalli, SG de Langstraat, SG Tongerlo Sondervick College, Varendonck College en Were Di.
Projectcoördinator Christa Krijgsman (ESoE)
Projectleider Gonny Schellings (ESoE)
Projectteam Marieke Thurlings (ESoE), Femke Geijsel (TIAS), Karin Derksen (OMO)
Kick-off project 15 juni 2023