Huishoudelijk plastic afval vindt nieuwe toepassing als compostzak
Project PRoLiFEx zet moeilijk recycleerbare plastic film om in flexibele verpakking van hoge kwaliteit.
Ongeveer 35 procent van het huishoudelijk verpakkingsafval bestaat uit plastic folies. Denk aan de verpakkingen van groente en fruit, boterhamzakjes of draagtasjes. Recycling hiervan is echter complex. Een consortium van de TU Eindhoven met bedrijven in de keten van verpakkingsmaterialen laat nu voor het eerst zien hoe je dit soort plastic afval succesvol kunt hergebruiken. Zij maakten er een nieuw, hoogwaardig verpakkingsmateriaal van, namelijk als zak voor compost dat mensen in de tuin gebruiken. De verpakking is onlangs geïntroduceerd en in het kader van Landelijke Compostdag op 26 maart uitgedeeld. Vandaag delen we deze bijzondere compostzakken uit aan medewerkers van de TU/e-faculteit Chemical Engineering & Chemistry.
De compostzak is het resultaat van een samenwerking tussen de bedrijven Attero, TUSTI, Pokon Naturado, Oerlemans Packaging Group, EGEN, Dow Benelux BV en de TU Eindhoven. Samen zochten zij naar een manier om plasticfolie optimaal te kunnen recyclen. Het onderzoek kreeg vorm in het project genaamd PRoLiFEx (Postconsumer Recycling of L(L)DPE in Flexible Extrusion).
Egaal grijze zak
De nieuwe compostzak heeft een volume van 25 liter en bestaat voor 65% uit gerecycled folieplastic en voor 35% uit nieuwe kunststof. Er staan geen felle kleuren op de verpakking, maar het is een egaal grijze zak met witte opdruk. “En dat is bewust,” zegt Jaap den Doelder, TU/e-hoogleraar Fysische chemie van polymeren, en werkzaam bij Dow Benelux BV. “Daarmee wilden we extra zichtbaar maken dat het hier gaat om een hergebruikt product, net zoals je dat bijvoorbeeld bij wc-papier of vuilniszakken ziet.”
Dat het collectief zich specifiek richtte op de compostzak als toepassing heeft te maken met de strenge eisen aan de verpakking. Ze moeten bijvoorbeeld veel steviger zijn dan een vuilniszak, de inhoud goed beschermen en lang goed houden en tegen een stootje kunnen bij opslag en gebruik. “We hebben bewust voor de compostzak gekozen om echt een verbetering in haalbare toepassingen te kunnen laten zien”, aldus Den Doelder.
190 kiloton afval
Tot nu toe is het hergebruik van lichte plastic folies namelijk zeer beperkt. Terwijl we met elkaar jaarlijks zo’n 190 miljoen kilo aan dit plastic weggooien – meer dan 10 kilogram per Nederlander. Dat alle verschillende soorten verpakkingen bij elkaar in ons afval zitten, maakt het uitsorteren ervan lastig. Daarom richtte men zich tot nu toe vooral op het hergebruik van zware, dikke verpakkingen. “Daarmee kom je snel tot veel kilo’s, ze zijn makkelijker te sorteren en er is een markt voor”, zegt Den Doelder.
Flexibele folies vragen echter om specifiek andere stappen en technieken in de recyclingfase, volgens Den Doelder. “Het proces van afval tot compostzak begint bij de inzameling. Daarbij is het apart inzamelen van plastic- , metaal- en drankpakken-afval (PMD) een goed startpunt.”
“De volgende stap is het apart sorteren van plastic foliemateriaal”, vervolgt Den Doelder. “Dat is bijvoorbeeld mogelijk via infraroodherkenning, in combinatie met sorteren op dichtheid of op grootte. Nog weinig verwerkers richten zich op dit deel van het PMD-afval, wat wellicht verandert bij meer herbruikbaarheid van de materialen.”
Daarna gaan deze materialen de verwerking in, waarbij ze eerst verkleind worden tot snippers, die dan gewassen worden om verontreinigingen kwijt te raken. “In dit proces zijn de temperatuur van het waswater en de eventuele toevoeging van wasmiddelen interessante parameters om mee te spelen”, aldus Den Doelder.
“Extra aandacht is nodig voor de was- en droogstappen in dit proces, vergeleken met de verwerking van harde, stijve kunststoffen. In de laatste verwerkingsstap wordt het materiaal opgesmolten en geëxtrudeerd tot nieuwe homogene korrel van opnieuw inzetbaar PCR (recycled plastic).”
Nieuwe producten
Bij het fabriceren van een nieuw product, zoals de compostzak, worden de PCR-korrels gemengd met korrels van nieuw kunststof. Den Doelder: “De selectie van de bijpassende nieuw kunststof moet zorgvuldig gebeuren, zodat het mengsel en de nieuwe folie de juist eigenschappen haalt. De keuze voor LLDPE met specifieke eigenschappen (dichtheid, smelttemperatuur) bepaalt uiteindelijk ook hoe snel de zak gevormd en geseald kan worden.”
De folie wordt vervolgens geëxtrudeerd via een blaasfolieproces en vervolgens wordt de folie bedrukt. In de laatste stappen wordt de folie tot zak gevormd, de zak met compost gevuld en gesloten (geseald). Volgens Den Doelder is het een van de eerste demonstraties van een circulaire aanpak voor flexibele verpakkingen, in het bijzonder omdat huishoudelijk afval ons vertrekpunt is. “We willen hiermee inspireren en laten zien dat het mogelijk is, als de juiste focus er is. Of we het probleem van plastic folies echt oplossen, hangt onder meer af van de bereidheid, technologische vooruitgang en capaciteit om folies uit te sorteren en verder te verwerken.”
Mediacontact
Meer over duurzaamheid
Het laatste nieuws
