Hoe de duurzame boodschap van Solar Team Eindhoven tot in het zuiden van Spanje te horen was

Het is een zonnige woensdagochtend wanneer een opvallende verschijning onder begeleiding van een politieauto één van de grootste pleinen van Europa opstuurt. Op de Plaza del Pilar in het Spaanse Zaragoza vertragen voorbijgangers hun pas wanneer het druppelvormige voertuig met zonnepanelen in hun vizier komt. Omstanders wijzen, tikken elkaar aan of grijpen direct naar de broekzak om het tafereel met hun mobiel vast te leggen. Al snel vormt zich een cirkel met geïnteresseerden om de vierwieler heen. Jonge kinderen kijken verwonderd toe.

Voor de studenten van Solar Team Eindhoven (STE) is het geen verassing meer. Overal waar de Stella Vita komt, is ze immers een bezienswaardigheid. Niet in de laatste plaats vanwege haar futuristische uiterlijk. Daardoor lijkt het alsof het voertuig zo uit de toekomst is komen rijden. Het Britse dagblad Daily Mail vergeleek Stella Vita zelfs met de vliegende auto Chitty Chitty Bang Bang uit de gelijknamige filmklassieker uit 1968.

Verkeersopstopping

De belangstelling gaat soms zo ver dat automobilisten op de Franse en Spaanse snelwegen naast de Stella Vita gaan rijden en minutenlang het voertuig uitgebreid filmen. Omdat de vierwieler gemiddeld 85 kilometer per uur rijdt (de meest ideale gebruiksefficiëntie), is een kleine verkeersopstopping het gevolg. “We manen automobilisten dan wel tot doorrijden, we willen geen gevaar op de weg zijn”, legt teammanager Kjell Revenberg uit. Dan, lachend: “Natuurlijk begrijp ik de aandacht, we zijn een verschijning, hè?”

De meest gestelde vragen kan het team inmiddels dromen. Ook deze morgen in Zaragoza willen voorbijgangers vooral weten hoe duur de camper is, wie haar heeft geproduceerd en waar ze haar kunnen kopen. Het antwoord – Stella Vita is nergens te koop en is bedacht en gemaakt door studenten – zorgt voor verbazing en bewondering. Intussen gaan agenten met de vierwieler op de foto. De duimen omhoog.

Tijd voor iets anders

Het team is blij met de grote interesse van media en publiek. Precies wat het Solar Team Eindhoven hoopte toen ze anderhalf jaar geleden met elkaar om tafel kropen om een nieuw concept te bedenken. Het studententeam was net voor de vierde keer wereldkampioen geworden met hun gezinsauto op zonne-energie tijdens de World Solar Challenge in Australië en wilde daarom een andere route bewandelen. Revenberg: “Het was tijd voor iets anders.”

Ideeën voor een camper rolden al snel over tafel, maar STE wilde meer. Na anderhalve maand besloten de studenten tot een zelfvoorzienend huis op wielen dat dankzij uitklapbare zonnepanelen genoeg elektriciteit levert om te rijden, koken, douchen en televisie te kijken. Daarmee was SHOW (Self-sustaining House on Wheels) als concept geboren. Het voertuig kreeg de naam Stella Vita. In de media volgde al snel de omschrijving ‘groenste camper ter wereld’.

Bonte stoet

Terug naar Zaragoza, waar het gezelschap na een paar uur Plaza del Pilar verlaat om zich via de Autovía A-2 richting Madrid te begeven. Een tocht van meer dan 300 kilometer door heuvelachtig landschap. Vooraf is de route minutieus doorgenomen om niets aan het toeval over te laten. Elk van de 22 studenten krijgt een taak aangewezen en stapt in een van de voertuigen die samen als een bonte stoet over het asfalt richting de hoofdstad trekt.

Voorop rijdt Freddy, die alvast richting de volgende accommodatie snelt om te kijken of alles daar in orde is en om te zien of alle doorgaande wegen daadwerkelijk toegankelijk zijn. Dan heb je de scout. Deze auto rijdt vlak voor Stella Vita uit om kleine wegversperringen of kleine calamiteiten (zoals een auto met pech) op te merken en door te geven aan het team.

Achter de scout rijdt Strat, het busje dat de strategie bepaalt en aan de hand van data (zoals temperatuur en opgewekte energie) monitort of Stella Vita geen mankementen vertoont. Dan volgt Stella Vita, met vlak daarachter Primary, uitgerust met een EHBO-team, die ingrijpt in het geval er echt iets misgaat. Een oplegger en trailer met de materialen en de bagage sluiten de kolonne af. Om deze stoet cirkelt de media-wagen die de mooie plaatjes en video’s levert, zoals te zien in deze reportage.

Vriendenclub

Een vriendenclub, zo beschrijft Revenberg het team. Maar goed ook, want er is bergen werk verzet. Toen de RDW-keuring in zicht kwam, vlak voor de start van de tour naar Spanje, draaide het team overuren. (Nacht)diensten van 12 uur waren eerder regel dan uitzondering. Het team is dan ook bloedfanatiek, beaamt de teammanager. “Op een gegeven moment moesten we elkaar echt naar huis sturen, zorgen dat mensen wel hun rust namen. We hielden regelmatig een mentaliteitsvergadering om te kijken hoe het met iedereen ging. Niet praten over het werk, maar over de persoon zelf. We wilden voorkomen dat teamleden zichzelf voorbij liepen.”

Het behalen van de RDW-keuring, waardoor het voertuig officieel de weg op mocht, voelde als een overwinning. Daarmee waren de lange diensten nog niet ten einde, want vlak voor de start van de tour naar Spanje haperde de aandrijflijn. Door het technische mankement kwam er een streep door de benodigde testkilometers. 

Revenberg: “Dus moesten we weer overuren draaien, want uiteindelijk gaat veiligheid voor alles. Zonder die testkilometers wilden we Stella Vita niet over de openbare weg laten rijden. We hebben het euvel opgelost, Stella Vita in een trailer naar Frankrijk vervoerd, daar op een testlocatie de nodige testkilometers gereden en ons voertuig vervolgens de openbare weg op gestuurd. Dat was een heerlijk moment!”

Gebroken nacht

In de avond komt de groep aan in Getafe, een voorstad in het zuiden van Madrid. Het team is moe, maar sleutelt tot in de nacht aan enkele kleine issues die tijdens de lange rit aan het licht zijn gekomen. Hoewel deze kleine mankementen geen belemmering vormen voor de rest van de trip, betekent het wel een gebroken nacht voor de ingenieurs van het team.

Het gebrek aan slaap tast het humeur van het team niet aan. De volgende ochtend staat Stella Vita alweer vroeg opgesteld in de tuin van de Nederlandse ambassade in Madrid, waar STE op uitnodiging van ambassadeur Jan Versteeg mag vertellen over de duurzame missie die aan het project is gekoppeld. Versteeg heet iedereen welkom en spreekt van de toekomst die letterlijk de hoek om komt rijden. Dan richt hij zich tot het team: “Jullie hebben iets gemaakt dat de industrie nog niet kan leveren. Jullie hebben duurzaamheid naar een volgend niveau getild.”

Tijn ter Horst en Lotte van Dasler, twee leden van STE, vertellen het aanwezige publiek vervolgens op welke manier zij willen bijdragen aan het versnellen van de energietransitie. Ze praten over de drie pijlers waarop Stella Vita is gebouwd: efficiëntie, duurzame energie en onafhankelijkheid.

Om zoveel mogelijk kilometers te kunnen maken, moest het voertuig namelijk enorm gestroomlijnd zijn. Daarom is voor de druppelvorm gekozen met een relatief laag dak in vergelijking met andere campers. Zo blijft de luchtweerstand laag. Eenmaal geparkeerd zorgt een uitschuifbaar dak dat personen in het voertuig kunnen staan. Via uitschuifbare zonnepanelen wekt Stella Vita genoeg zonne-energie om van te rijden en leven. Een laadpaal is dus niet nodig. Zo combineert het team efficiëntie met onafhankelijkheid en dat via een duurzame energiebron.

De Madrileense onderzoeker in duurzaamheid Pablo Frías is ook aanwezig en zichtbaar onder de indruk: “Jullie veranderen de manier van denken.” Dat is ook precies wat het team beoogt, legt Revenberg uit. “Wij doen dit niet vanuit commercieel oogpunt, maar vinden dat de duurzame transitie sneller kan en moet. Eigenlijk lopen we qua innovatie 5 tot 10 jaar vooruit op de markt.”

Hij roept grote bedrijven op om buiten de gebaande paden te onderzoeken met welke innovaties zij hun carbon footprint kleiner kunnen maken. “Ik zeg niet dat zij hetzelfde moeten doen als wij, maar als 22 studenten in anderhalf jaar een compleet zelfvoorzienend huis op willen kunnen ontwerpen en bouwen, dan moeten grote bedrijven toch ook in korte tijd grote stappen kunnen zetten? Daar willen we aandacht voor vragen.”

Achtbaan

De boodschap is duidelijk en de studenten brengen hem deze tour onvermoeibaar dagelijks ten gehore. Bij universiteiten, ambassades, het Europarlement of op andere evenementen. Het is bewonderenswaardig hoe STE het enthousiasme ogenschijnlijk makkelijk vasthoudt tijdens de lange dagen die voornamelijk bestaan uit reizen, sleutelen en de boodschap verkondigen.

“Dat is waar ik het meest trots op ben; de passie en saamhorigheid binnen het team. De tour is één grote achtbaan, maar we maken toch vooral hele mooie momenten mee. We bezoeken prachtige steden en overal wil men ons verhaal horen. De media, de lokale mensen, grote bedrijven; iedereen vindt het stoer wat we doen. Dat is genieten,” legt Revenberg deze middag in hartje Madrid uit, op het moment dat de tour nog een kleine week duurt voordat eindbestemming Tarifa is bereikt.

Na de tour is het afkicken geblazen voor de teamleden die hun studie aan de TU Eindhoven weer oppakken in vakgebieden als werktuigbouwkunde, elektrotechniek, informatica of industrial design. “Dat zal inderdaad wennen zijn,” beaamt de teammanager, “maar het was een prachtige tijd waarin we allemaal ontzettend veel geleerd hebben. Wat er dan met Stella Vita gebeurt? Nou, de grote droom is dat er een bedrijf komt dat ook daadwerkelijk met onze ideeën aan de slag gaat. Of Elon Musk al contact heeft gezocht? Ha, ik verwacht snel een belletje van hem!”