‘Ik wil decaan zijn voor iedereen van onze faculteit’

Collega’s van Geert-Jan van Houtum vroegen hem onlangs gekscherend op LinkedIn of ze hem voortaan met ‘geachte decaan’ moeten aanspreken. Want sinds 1 oktober is Van Houtum de nieuwe decaan van de faculteit Industrial Engineering & Innovation Sciences (IE&IS). Hij was daarvoor al vicedecaan binnen het faculteitsbestuur.

Van Houtum schudt lachend zijn hoofd bij de herinnering aan deze vraag. Want hij is en blijft gewoon Geert-Jan, en ziet zichzelf niet als ‘de baas’. “Ik wil een decaan zijn die tussen de mensen staat, bij wie je geen barrière voelt om binnen te stappen. Daarnaast ben ik wars van poeha en moeilijke woorden. Dus spreek me alsjeblieft gewoon bij mijn voornaam aan”, zegt hij.

Hij vervolgt: “Ik ben eerlijk en zeg wat ik denk. Al denk ik ook na over hoe mijn feedback kan overkomen bij mensen. Ik ben geen bazig type, maar tegelijkertijd moet je als decaan wel knopen doorhakken. Dat doe ik het liefste samen met de rest van het faculteitsbestuur.”

Ik ben geen bazig type, maar je moet als decaan wel knopen doorhakken.

Geert-Jan van Houtum, decaan IE&IS

Wisselingen

Dat faculteitsbestuur bij IE&IS is flink vernieuwd sinds 1 oktober. Ingrid Heynderickx stopte na negen jaar als decaan. Directeur bedrijfsvoering Eric van der Geer-Rutten-Rijswijk verruilde op dezelfde datum IE&IS voor de functie van directeur van Education and Student Affairs (ESA).

Van Houtum schoof door van vicedecaan Industrial Engineering naar decaan van de hele faculteit. Hij werd vervangen door Fred Langerak. “Fred heeft mij tijdens een sabbatical prima vervangen als vicedecaan. Ook was hij nauw betrokken bij onze zelfevaluatie voor de onderzoeksvisitatie. Hij zal snel ingewerkt zijn.” Yvonne de Kort blijft aan als vicedecaan voor Innovation Sciences.

Ik ben zelf wat ‘blauwig’, en ben blij dat we elkaar goed aanvullen binnen het bestuur.

Geert-Jan van Houtum, decaan IE&IS

De nieuwe directeur bedrijfsvoering, Marieke van der Hoeven, is eind oktober begonnen. “Ze komt van een onlangs gesloten researchafdeling van Philips. Dat gaf ons de kans om een ervaren directeur bedrijfsvoering binnen te halen. Ze houdt van in de cijfers duiken en heeft goede soft skills. Ik ben zelf wat ‘blauwig’ en ben blij dat zij mij daarin prima aanvult.”

Samenwerking

“Drie jaar geleden polste Ingrid Heynderickx al tijdens een ontwikkelgesprek of ik interesse had om haar op te volgen als decaan. Na wat nadenken wist ik dat ik dat wilde. Ik heb altijd al in bestuurlijke rollen gezeten en dat ligt me goed. Het helpt dat ik het interessant vind om met iedereen de samenwerking op te zoeken.”

Draagvlak

Draagvlak voor zijn benoeming vindt Van Houtum extra belangrijk, omdat IE&IS is ontstaan uit de samenvoeging van twee schools, Industrial Engineering en Innovation Sciences. “De afgelopen zes jaar hebben we er met zijn allen hard aan gewerkt om er meer één geheel van te maken. En we groeien steeds dichter naar elkaar toe: we denken minder in die bloedgroepen. Ik kom uit één hoek van de faculteit, maar wil dat iedereen zich gewaardeerd voelt door mij. Ik wil decaan zijn voor iedereen van onze faculteit.”

We denken gelukkig steeds minder in bloedgroepen en zijn veel meer een geheel.

Geert-Jan van Houtum, decaan IE&IS

“Ik heb alle vertrouwen in het nieuwe faculteitsbestuur, we vullen elkaar goed aan. We hebben de afgelopen jaren hard gewerkt aan een multidisciplinair onderzoeksklimaat, dat willen we verder uitbouwen. Daarbij wil ik de verbinding met bedrijven in Brainport versterken. We werken dicht tegen de praktijk aan. Ik doe zelf veel met ASML en andere producenten van kapitaalgoederen in de Brainportregio.”

“Toen ik nog wiskunde studeerde - en Brainport nog niet bestond - was ik al geïntrigeerd door bedrijven hier in de regio. Soms kwamen deeltijdhoogleraren vertellen hoe het bij Philips werkte, en waar ze oplossingen voor zochten. Dat vond ik superinteressant.”

Dat machtige bedrijven zoals Philips en ASML zijn ontstaan in deze regio, daar ben ik trots op.

Geert-Jan van Houtum, decaan IE&IS

Maatschappelijk onderzoek

Van Houtum, over het onderzoek binnen IE&IS: “Bij grote maatschappelijke vraagstukken en veranderingen waarbij techniek een oplossing biedt, heb je altijd te maken met mensen en met ethiek. Dat zijn precies de dingen waar wij goed in zijn: innovatie, bedrijfskunde, de rol van mensen en ethiek.”

“De commissie van de onderzoeksvisitatie die onze faculteit in juni bezocht, bekrachtigde dat ons onderzoek excellent is als het gaat om toepassing in de maatschappij. We stimuleren onze wetenschappers daarom ook juist dat ze maatschappelijke uitdagingen aanpakken in hun onderzoek. Ik ben trots op de impact die we hebben met ons onderzoek.”

Onderzoeksthema’s

De faculteit Industrial Engineering & Innovation Sciences heeft vier onderzoeksthema’s: Humans and Technology, Supply Chain Management, Value of Data-driven Intelligence, en Sustainability and Circularity.

“De visitatiecommissie noteerde bij haar bezoek veel enthousiaste reacties op onze onderzoeksomgeving, en een goede sfeer. Daar hebben we hard aan gewerkt, en die lijn willen we graag doorzetten.”

Dalende instroom

Het verhogen van de studentenaantallen is een belangrijke taak voor het bestuur van IE&IS, zegt Van Houtum. Om te kunnen voldoen aan de stijgende vraag naar ingenieurs van bedrijven uit de Brainportregio, maar ook omdat de masterinstroom is gedaald. Aan de IE-kant is dit een bijeffect van de decentrale selectie van enkele jaren geleden, verklaart Van Houtum. De instroom daalde van 280 naar 170 studenten, terwijl was ingezet op maximaal 250.

Bij decentrale selectie moeten nieuwe studenten zich al in januari inschrijven, in plaats van in mei. “Dan zijn ze daar nog niet altijd mee bezig. Een ander effect is dat ze een test moeten maken en daarna een ranking krijgen op basis van die test en hun eindexamencijfers. Als ze zichzelf op een lagere plek zien staan, denken ze misschien dat het toch niet gaat lukken, en schrijven ze zich hier alsnog niet in. Ik hoor dat meer opleidingen hier last van hebben, ook aan andere universiteiten.”

Ik sta nog steeds achter de keuze van decentrale selectie. De werkdruk was hier veel te hoog.

Geert-Jan van Houtum, decaan IE&IS

Toch staat hij nog achter de keuze om voor decentrale selectie te kiezen. “De werkdruk was gewoon veel te hoog bij onze mensen. Gelukkig hebben we inmiddels meer mensen kunnen aantrekken dankzij het geld dat we vanuit het Sectorplan hebben gekregen.”

Mastertracks

“Een van onze doelen als faculteit de komende jaren is om meer werk te maken van het promoten van onze masteropleidingen, zowel in Nederland als internationaal. Een belangrijke stap hierbij is de omzetting van de masters in mastertracks. Het voordeel daarvan is dat je beter kunt aangeven waar het over gaat, en welke kernvakken erbij horen.”

Een van die mastertracks is Smart Industry, een combinatie van de nieuwste productietechnologieën, digitalisering en netwerkoptimalisatie binnen het bedrijfsleven. Van Houtum verwacht dat dit meer studenten voor zijn faculteit aantrekt. “Smart Industry sluit naadloos aan bij de groei die de Brainportregio doormaakt.”

Stamboom

Aan de muur van zijn kamer hangt een groot ingelijste print die Van Houtum kreeg van zijn promovendi bij zijn intreerede als hoogleraar. Het is zijn academische stamboom die teruggaat tot de dertiende eeuw. En die voert via zijn promotoren Jaap Wessels en Henk Zijm van Eindhoven naar wetenschappers aan universiteiten in Nederland, Duitsland, Zwitserland en Frankrijk. Met klinkende namen als Joseph Fourier, Pierre-Simon Laplace, Christiaan Huygens en Jakob en Johann Bernoulli als Van Houtums wetenschappelijke voorvaderen. “Mooi hè”, zegt hij, namen aanwijzend in de wirwar aan lijnen en verbindingen.

Minder hoogleraar

Van Houtum is als decaan nu meer bestuurder en minder hoogleraar. “Het is veel vergaderen. Dat wist ik al toen ik solliciteerde. Mijn leerstoel heb ik afgebouwd, behalve het begeleiden van promovendi. Gelukkig zijn er medebegeleiders, die de PhD’s dagelijks kunnen bijstaan.”

“Ik ben trots op de afstudeerders en promovendi die ik heb afgeleverd. Veel van hen zijn verder gegaan in de wetenschap en zijn daarin succesvol. Met sommigen werk ik ook nog samen nadat ze gepromoveerd zijn. Dat zegt denk ik ook wel iets over hoe de samenwerking was.”

Voetsporen

Zijn wetenschappelijke offspring werkt ook door in zijn gezin: beide dochters studeren nu aan de TU/e. De oudste bij Mechanical Engineering, de jongste doet Industrial Engineering aan de faculteit waar haar vader nu decaan is. Hij vindt het mooi dat ze in zijn voetsporen treden. “Maar het allerbelangrijkste vind ik dat ze doen wat ze leuk vinden.”