Serie: de gezichten van Challenge-Based Learning

Hulp voor docenten bij inzetten van Challenge-Based Learning

16 mei 2024

Serie ‘de gezichten van Challenge-Based Learning’: TEACH helpt en coacht docenten bij CBL-onderwijs.

V.l.n.r.: Paola van der Sluis, Rik Slakhorst en Jolien Strous van het TEACH-team. Foto: Bart van Overbeeke
V.l.n.r.: Paola van der Sluis, Rik Slakhorst en Jolien Strous van het TEACH-team. Foto: Bart van Overbeeke

Met het innovatieve onderwijsconcept Challenge-Based Learning (CBL) leiden we aan de TU/e de ingenieurs van de toekomst op. CBL heeft sinds dit collegejaar een grotere rol in het lesprogramma van al onze bacheloropleidingen. Met een serie verhalen geven we een gezicht aan de onderwijsvorm die studenten - en docenten - soms uit hun comfortzone haalt, maar vooral voorbereidt op de uitdagingen die ze als ingenieur zullen tackelen. In deze aflevering: de leden van het TEACH-team helpen docenten met CBL via coaching en workshops.

Als docent op de TU/e kun je met allerlei vragen worstelen wanneer je aan de slag gaat met Challenge-Based Learning (CBL) in de vakken die je geeft. Worstel je met de je veranderende rol als docent binnen CBL? Hoe stuur je de teaching assistants (TA) aan die de groepjes studenten begeleiden? Wat doe je zelf, en wat laat je over aan de TA’s?

TEACH biedt hulp

Geen paniek, want de leden van team TEACH, onderdeel van Human Resources Management, kunnen je helpen. Dit gebeurt op verschillende manieren: door het begeleiden van groepsprocessen rondom docentprofessionalisering, door het geven van trainingen en door het geven van advies binnen de verschillende faculteiten. Hierbij werken de leden van het TEACH-team nauw samen met de Teacher Supporters en opleidingsdirecteuren in de faculteiten.

Voor CBL biedt het TEACH-team coaching en workshops aan. Dit aanbod is gekoppeld aan de CBL-toolkit die sinds kort beschikbaar is, als een EHBO-trommel bij alle praktische CBL-vragen.

Wat is Challenge-Based Learning

In dit innovatieve onderwijsconcept werken studenten samen om te ervaren hoe hun discipline kan bijdragen aan het oplossen van uitdagingen uit de wereld om ons heen. Ze leren daarbij welke kennis en expertise daarvoor nodig is en kunnen de opgedane kennis direct in de praktijk toepassen én verdiepen door te studeren of op onderzoek uit te gaan.

Samen met studenten van andere disciplines, maar ook met stakeholders uit het bedrijfsleven, overheid of wetenschap leren studenten te denken op systeemniveau. Ze leren daarbij ook verschillende andere competenties zoals samenwerken, communiceren, plannen en organiseren.

Professionaliseren docenten

Rik Slakhorst, Jolien Strous en Paola van der Sluis van het TEACH-team vertellen graag hoe ze docenten ondersteunen om zichzelf verder te professionaliseren in CBL.

In de cursussen die het TEACH-team heeft ontwikkeld, nemen ze docenten mee in Challenge-Based Learning. “CBL heeft zoveel impact op de TU/e, daarom hebben we dit nieuwe aanbod neergezet”, zegt Slakhorst.

CBL-spoedcursus

Rik Slakhorst. Foto: Bart van Overbeeke
Rik Slakhorst. Foto: Bart van Overbeeke

Rik Slakhorst neemt docenten mee in een soort CBL-spoedcursus van een uur. Nuttig voor nieuwe docenten aan onze universiteit, maar ook voor degenen die van CBL gehoord hebben, maar niet precies weten wat deze onderwijsvorm inhoudt.

“Sinds de TU/e-onderwijsvisie er ligt (sinds september 2023, red.), kunnen we ook écht antwoord geven op de vraag wat CBL is. En waarom we hiervoor hebben gekozen als onderwijsvorm. Het was eerst een van de vele drieletterafkortingen, maar het krijgt steeds meer handen en voeten”, zegt Slakhorst.

CBL was een van de vele drieletterafkortingen, maar het krijgt steeds meer handen en voeten.

Rik Slakhorst, TEACH

Startpunt met inkijkje

“We bieden nieuwe - en bestaande - docenten een inkijkje in CBL in een uurtje. Dat is de basis waarmee ze verder kunnen. Bijvoorbeeld naar de cursus die Jolien geeft over het coachen van studenten. Of de designcursus die Paola geeft. Er zit een volgorde in.”

Slakhorst benadrukt dat ze met het TEACH-team maar een deel van de ondersteuning vormen. “Wij kunnen docenten leren wat CBL is, en ze inspiratie geven in de cursussen en workshops. Maar het uiteindelijke ontwerpen en vormgeven, doen docenten vaak samen met de teacher supporter aan de faculteit, of met ondersteuning vanuit de innovation Space. Onze collega’s van Teacher Support bij de faculteiten zijn de eerste hulplijn voor docenten.”

Het coachen van studenten in CBL

Jolien Strous. Foto: Bart van Overbeeke
Jolien Strous. Foto: Bart van Overbeeke

Hoe help je als docent studenten door het leerproces van een CBL-project heen? Dat is de hoofdvraag waar Strous docenten in haar cursus mee wil laten oefenen.

“Als docent ben je in CBL-onderwijs vooral coach. Van de studenten die het vak volgen, en van de tutoren die de groepen studenten begeleiden. Dit zijn vaak ouderejaarsstudenten. Die tutoren spelen een belangrijke rol in CBL-vakken”, zegt Strous.

We leren de tutoren dat ze op hun handen moeten proberen te zitten. Het is de student die aan het werk moet.

Jolien Strous, TEACH

Feedback en motivatie

In de cursus komt ook aan bod hoe je de studenten die in groepjes aan CBL-opdrachten werken gemotiveerd houdt. Hoe geef je feedback, hoe zet je ze aan het denken, zonder zelf het antwoord te geven of teveel de richting te bepalen?

Strous: “De cursus in praktisch ingestoken. Docenten werken aan casussen waarin ze oefenen hoe ze dit soort situaties binnen CBL-onderwijs kunnen aanvliegen. Hoe ze het gesprek kunnen aangaan. Hoe ze studenten zelf een oplossingsrichting laten vinden.”

Ook training voor tutoren

Daarnaast geven Strous en haar TEACH-collega’s ook een training voor tutoren/teaching assistants. “Tutoren faciliteren de studenten, hebben oog voor de groepsdynamiek, en spelen ook soms een rol bij de beoordeling. Zij kijken hoe de groepjes een team worden, hoe de taken verdeeld worden, en wat ze uiteindelijk opleveren.” 

“Studenten kloppen vaak als eerste bij hun tutor aan voor hulp. We leren de tutoren dat ze op hun handen moeten proberen te zitten. De student moet aan het werk.”

Het CBL-ontwerpproces

Paola van der Sluis. Foto: Bart van Overbeeke
Paola van der Sluis. Foto: Bart van Overbeeke

Hoe ontwerp je een CBL-vak? Hoe ga je om met de open-ended uitdagingen waaraan de studenten in groepjes werken? In deze workshop over het CBL-ontwerpproces ontrafelt ze met de deelnemende docenten de reis die studenten en docenten doormaken tijdens een CBL-vak.

Van breed naar smal naar breed

“Studenten krijgen binnen CBL-onderwijs een opdracht waarbij niet duidelijk is wat de juiste uitkomst is. Die is open en allesbehalve absoluut”, zegt Paola van der Sluis van TEACH. “Mensen denken vaak dat je studenten helemaal vrij moet laten, maar dat is niet helemaal waar. Er zijn verschillende fases waar ze doorheen gaan. Soms moeten ze de ruimte krijgen om heel breed en creatief alle kanten op te denken.”

“En in een volgende fase moeten ze juist structureren en focussen op een idee. Dat wisselt steeds af en daar moet je ze doorheen leiden in je vak.”

Onzekerheid docenten

Ook docenten gaan door die fases van verbreden en versmallen bij het ontwerpen van een CBL-vak, zegt Van der Sluis. “Ze beginnen breed: wat is CBL? Wat voor vakken zijn er, wat wil ik doen, wat willen studenten? In de oriëntatiefase kun je breed fantaseren en dromen.”

“Daarna is het tijd voor focus, je maakt een grondige analyse van wat je studenten binnen jouw vak wilt bijbrengen.” Na die analysefase in deze workshop gaan docenten met hun teacher supporter zelf aan de slag.

“Dan gaan ze op een creatieve manier ontwerpen, bijvoorbeeld door te brainstormen. Dat is heel belangrijk, want als je dat niet doet, ontwerp je al snel een traditioneel vak. Bij een traditioneel vak kijk je meestal naar wat je al weet of doet. Het zou jammer zijn als je bij het ontwerpen van een CBL-vak de fase mist waarin je je juist openstelt voor nieuwe ideeën.”

Als studenten blijven doen wat ze altijd doen, komen ze niet tot nieuwe oplossingen. Datzelfde geldt voor docenten.

Paola van der Sluis, TEACH

Buiten traditionele kaders denken

Van der Sluis benadrukt hoe belangrijk het is dat je buiten traditionele kaders gaat denken. “Het was volgens mij Einstein die zei ‘Als studenten blijven doen wat ze altijd doen, komen ze niet tot nieuwe oplossingen’. Datzelfde geldt voor docenten.”

In de cursus krijgen docenten een overzicht van wat hen te wachten staat wanneer ze aan de slag gaan met CBL in hun onderwijs.

“Een nieuwe manier van werken geeft onzekerheid, en dat geeft CBL sowieso. Als je dan kunt laten zien dat er een structuur is die je kunt volgen, geeft dat vertrouwen in het proces. We zetten docenten hiermee in de startblokken voor het ontwikkelen van hun eigen CBL-vak.”

De CBL Teaching Toolkit – niet zo móet het, maar zo kán het

CBL is bij uitstek een onderwijsvorm die je als docent niet alleen doet. Het vraagt om teamwork van een onderwijsteam, compleet met tutoren/teaching assistants die de groepen studenten begeleiden.

En je hoeft het wiel niet zelf opnieuw uit te vinden: daarvoor is de CBL Teaching Toolkit ontwikkeld. Op deze online omgeving, die half april live is gegaan, vind je alle informatie die je als docent nodig hebt om een CBL-vak te ontwerpen. De toolkit is bedoeld voor docenten, teacher supporters en tutoren.

Van docenten, voor docenten

Christa van der Toorn, projectmanager Challenge-Based Learning aan de TU/e: “Het unieke aan deze toolkit is dat ie gemaakt is mét docenten en teacher supporters van verschillende faculteiten, samen met TEACH, innovation Space en de CBL-taskforce. Het is een gezamenlijke inspanning, waar docenten echt iets aan hebben.”

“Omdat de toolkit is ontwikkeld met docenten, is ie heel toegankelijk en toegepast. Je wordt stap voor stap meegenomen in het proces”, zegt Van der Toorn.

De ervaringen van andere docenten zijn waardevol en die worden nog toegevoegd aan de toolkit. Denk aan tips hoe zij de assessment van grote groepen aanpakken, hoe ze omgaan met studenten die niet lekker meekomen in de groep. Of hoe ze de voortgang van een groep in de gaten houden. “De toolkit is een levend document dat in beweging blijft.”

Alles rond CBL op één plek

“We hebben ervaren docenten in de klankbordgroep die al een tijd CBL-onderwijs geven. Sommigen van hen waren verrast door wat de tool biedt”, zegt Van der Toorn. “Dit biedt toch wel wat extra’s, ook voor hen. Alle kennis en hulpmiddelen over CBL zijn nu op één plek samengebracht. Hiermee willen we niet zeggen hoe het móet, maar hoe het kán.”

In de tool vind je onder andere ook templates voor hoe je je onderwijsteam inricht, hoe je challenges formuleert, hoe je een goed fundament legt voor een CBL-vak. Ook onderzoek rond CBL kun je er vinden.

 

 

Christa van der Toorn. Foto: Bart van Overbeeke

Optimaal ondersteunen

Het TEACH-team denkt continu na over welke skills docenten nodig hebben om zichzelf te professionaliseren. En past workshops aan waar nodig. “We zijn bezig om een leerlijn aan te brengen in ons aanbod, zodat we het nog beter op elkaar kunnen afstemmen”, zegt Van der Sluis.

Onderdeel van de cursussen is dat docenten onderling ervaringen uitwisselen. Van der Sluis denkt dat veel docenten vaak te bescheiden zijn om elkaars hulp in te roepen. “Ik wil ze stimuleren om dat wel te doen, want je kunt zoveel leren van elkaars ervaringen en expertise.”

UIT ONZE STRATEGIE: OVER CHALLENGE-BASED LEARNING

In onze onderwijsvisie staat Challenge-Based Learning (CBL) centraal. In dit innovatieve onderwijsconcept werken studenten samen in interdisciplinaire teams om te ervaren hoe hun discipline kan bijdragen aan het oplossen van uitdagingen uit de wereld om ons heen.

In september 2023 starten we met het Bachelor College 2.0, waarin CBL een belangrijke rol speelt. Hiermee bereiden we onze ingenieurs van de toekomst voor op het vinden van oplossingen in een snel veranderende wereld en het nemen van een verantwoordelijke rol in de samenleving. Challenge-Based Learning valt binnen Strategie 2030 onder het thema Talent. Lees meer hierover in onze onderwijsvisie.

Geschreven door:

Brigit Span
(Corporate Storyteller)

Meer gezichten van Challenge-Based Learning

Meer over onze strategie

Blijf ons volgen