Rekenwonder Willem Bouman gaat voor nieuw rekenrecord

Update zaterdag 21 mei: Het is hem weer gelukt! Willem Bouman vestigde vanmiddag zijn zesde wereldrecord hoofdrekenen door de derdemachtswortel te berekenen uit het getal 7182 3714 0592 5428 0312 3253 9125 6146 6729. Het antwoord dat hij na 8 minuten en 46 seconden gaf was 8955 4886 2009. En dat was het goede antwoord! Proficiat Willem! 

Bouman wil tijdens de Open Dag van de TU/e een zesde wereldrecord vestigen door als eerste mens ooit vrijwel uit zijn hoofd de derde-machtswortel uit een getal van 36 cijfers te trekken.  

Dit wil zeggen dat hij een getal van 36 cijfers (x) zal proberen te ontbinden in drie gelijke getallen (y) die met elkaar vermenigvuldigd het oorspronkelijke getal vormen (y³ = x). Een eenvoudig voorbeeld is het getal 27: de derdemachtswortel van dat getal is 3, omdat 3 x 3 x 3 = 27. En de derdemachtswortel van 64 is 4, omdat 4 x 4 x 4 = 64. Naarmate het getal groter wordt, wordt het trekken van de derdemachtswortel vanzelfsprekend steeds moeilijker, zeker als je het bijna helemaal uit je hoofd moet doen.

Eerder, in de jaren zeventig en tachtig, zette een ander Nederlands rekenwonder, Willem Klein, al indrukwekkende records neer, zoals de 73ste-machtswortel uit een getal van 500 cijfers. Volgens wiskundigen zit het bijzondere van Boumans huidige poging in het antwoord van 12 cijfers - dat is nog niet eerder gedaan. Interessant detail is dat Klein een deel van zijn methode leerde van Bouman. 

Bouman heeft zijn hele leven al een groot hoofdrekentalent, en heeft dit uitzonderlijke vermogen na zijn pensionering ontwikkeld tot grote hoogte. Hij is de houder van maar liefst vijf wereldrecords, waarvan hij de laatste in 2020 op de TU/e vestigde.

Het lukte hem toen om als eerste persoon ooit minstens tien getallen van vijf cijfers uit te schrijven als de som van vier kwadraten. De prestatie kreeg destijds veel media-aandacht, onder meer met een optreden in De Wereld Draait Door.

In de jaren zeventig en tachtig was een ander rekenwonder, Willem Klein, ook tot zulke bijzondere rekenprestaties in staat. Hij berekende onder meer de 

Bouman is overigens niet de eerste Nederlander die tot bijzondere rekenprestaties in staat is. In de jaren zeventig en tachtig 

Oliekoekendom

Bouman is op het gebied van hoofdrekenen van veel markten thuis. De gepensioneerde autobandenverkoper blinkt onder meer uit in het ontbinden van getallen met vier cijfers in priemgetallen, het bepalen welke dag van de week een bepaalde datum is, het trekken van wortels uit getallen met twaalf cijfers, en het uit het hoofd trekken van vijfde-machtswortels uit getallen van 25 cijfers.

Bouman wil met zijn recordpogingen aandacht vragen voor het belang van hoofdrekenen, zeker onder jongeren. Zijn advies aan studenten is dan ook: “Pak je rekenmachine en mieter hem bij het grof vuil. Anders word je apenlui en oliekoekendom.”

Voor de recordpoging is een speciale jury samengesteld, die bestaat uit de wiskundigen Benne de Weger en Tom Verhoeff. Wordt het record goedgekeurd, dan zal het net als de eerdere records worden bijgeschreven op de site recordholders.org.

Absolute stilte

De recordpoging vindt plaats op zaterdag 21 mei vanaf 13.30 uur in de Blauwe Zaal in het Auditorium (kaart). Houd er rekening mee dat tijdens de recordpoging absolute stilte gewenst is. Dus zet je mobiele telefoon uit. Na afloop van de poging zal Willem Bouman zijn techniek toelichten, en is hij beschikbaar voor het beantwoorden van vragen en een meet & greet.

Wil je zelf (beter) leren hoofdrekenen? Willem Bouman heeft een boek geschreven over zijn gave, waarin hij uitlegt hoe hij te werk gaat. Het belangrijkste advies: een aantal tafels uit het hoofd leren en heel veel oefenen!