Brouwerij Bavaria duurzamer dankzij metaalbrandstof TU Eindhoven

Swinkels Family Brewers (voorheen Bavaria NV) gaat metaalpoeder gebruiken als duurzame brandstof om stoom te produceren voor hun brouwproces. Ze gaan dit doen met behulp van een installatie gebouwd door studenten en onderzoekers van de TU Eindhoven, engineeringbedrijven en Metalot. Het systeem wordt mogelijk gemaakt door een financiering van 2,4 miljoen euro, waarvan 1 miljoen van de provincie Noord-Brabant, en een samenwerking met verschillende industriële partijen. De installatie moet functioneel zijn in juli dit jaar.

Studenten en onderzoekers van de TU Eindhoven hebben een systeem ontworpen om de energie die vrijkomt bij het verbranden van metaal, praktisch te gebruiken. Daarmee pakken ze twee grote maatschappelijke problemen aan: het opslaan van energie en het vermijden van CO2-uitstoot. Net als aardolie en kolen bevat metaalpoeder energie en kan het verbrand worden. Het restproduct is dan geen koolstofdioxide (CO2), maar metaaloxide (in dit geval roestpoeder). De energie die vrij komt, kan gebruikt worden voor het opwekken van stoom, dat weer stoomturbines kan aandrijven voor elektriciteit of aandrijvingen van industriële processen. Dit is een circulair proces, doordat het roestpoeder gemakkelijk is af te vangen en kan worden 'geregenereerd' tot schoon metaalpoeder.

IJzerpoeder als ideale energiedrager

Er is veel vraag naar nieuwe energiedragers. Zonne- en windenergie zijn niet altijd beschikbaar waar, en wanneer nodig. Het is zonde om de overtollige duurzame energie weg te gooien, maar de manieren van energie opslaan zijn niet altijd toereikend. De keuze van ijzer als energiedrager heeft verschillende voordelen. Het is niet alleen ruim voorradig op aarde en goedkoop, maar het heeft ook een grote energiedichtheid, erg geschikt voor transport, en houdt de opgeslagen energie ook vrijwel permanent vast. Door de hoge temperatuur waarbij het ijzerpoeder kan worden verbrand, is het ook erg geschikt voor toepassing in industriële processen.

Circulair proces

Als het ijzerpoeder eenmaal verbrand is tot roestpoeder, moet het ook weer geregenereerd worden tot schoon ijzerpoeder. In de staalindustrie is veel ervaring met dat proces. Het maken van ijzer uit ijzererts lijkt erg veel op het produceren van ijzer uit roestpoeder.

Van studentproject naar duurzamer bierbrouwen

Naar aanleiding van onderzoek naar metaalverbranding in de onderzoeksgroep van TU/e-professor Verbrandingstechnologie Philip de Goey, is in 2016 een honors project opgezet voor twee studenten technische natuurkunde en een student werktuigbouwkunde. Het studentenproject richtte zich op de warmte die ontstaat uit de verbranding van ijzerpoeder boven een waxinelichtje. Het jaar erna startten 19 studenten de ontwikkeling van het proof-of-concept, met een kleine energie-installatie die draait op ijzerpoeder, die vorig jaar werkend is geworden. Die installatie had een vermogen van een gemiddelde cv-ketel. De installatie die bij Swinkels Family Brewers komt, gaat stoom leveren aan het stoomnetwerk van Bavaria. Die installatie zal goed zijn voor 100 kW, wat overeenkomt met het vermogen van de cv-ketels van 5 huishoudens. Het doel van dit project is vooral het aantonen van de potentie van de installatie, met het oog op verder onderzoek naar de technologie.

Swinkels Family Brewers wil met deze duurzame innovatieve technologie hun brouwproces minder afhankelijk maken van fossiele brandstoffen. Met het subsidieproject van onder andere de provincie Noord-Brabant en samenwerking met 7 bedrijven, 2 stichtingen en de TU Eindhoven, wil het studentteam laten zien dat hun technologie een volwaardig alternatief is voor systemen die nu nog draaien op gas.

Samenwerking met industrie

De betrokken engineeringbedrijven dragen voor een miljoen euro aan fte's bij en drie andere bedrijven nog eens samen 3,5 ton euro cash. Elk bedrijf is gespecialiseerd in een verschillend aspect van het demonstratiesysteem: EMGroup heeft ervaring met het bouwen van gespecialiseerde industriële branders, Romico is gespecialiseerd in stofafvang en HeatPower in het maken van zogenaamde add-on Rankine Compression Gasturbines.