TU/e leidt miljoenenproject naar betere zorg voor mensen met dementie

Het onderzoeksproject, dat zes jaar gaat duren, wil vooral gebruikmaken van kunstmatige intelligentie (AI), waarbij data en slimme algoritmes worden ingezet om oplossingen te maken die aansluiten bij wat mensen met dementie zelf willen of nodig hebben.

“Juist AI is daarvoor heel geschikt”, zegt Wijnand IJsselsteijn, projectleider en hoogleraar bij de faculteit Industrial Engineering and Innovation Sciences. “Door het lerende vermogen van kunstmatige intelligentie weten deze tools gaandeweg steeds beter hoe ze mensen kunnen ondersteunen. Denk aan instrumenten die mensen met geheugenklachten helpen dagelijkse dingen te onthouden. Of aan navigatie die belangrijke locaties uit de directe omgeving van iemand met dementie intuïtief in kaart brengt”.   

Brug tussen zorg en technologie

Een belangrijk doel van het project is mensen uit de zorg en de wereld van AI bij elkaar brengen. “We willen een brug slaan tussen zorgprofessionals die alles weten van dementie en onze onderzoekers die verstand hebben van algoritmes. De bedoeling is dat ze samen in een proces van cocreatie en codesign op zoek gaan naar oplossingen die écht werken.”

Wat IJsselsteijn betreft, is AI overigens niet per se altijd de enige of beste oplossing. “We kijken naar wat mensen met dementie nodig hebben, zowel thuis als in een zorgomgeving. Daarnaast houden we rekening met hoe zorgprofessionals in de praktijk werken, en welke technische innovaties daar het beste bij passen. Dat kan ook een heel eenvoudige tool zijn, of misschien wel helemaal geen tool. Uiteindelijk gaat het om de kwaliteit van de zorg”.

“Warme technologie draait om mensen met dementie een eigen stem geven. In plaats van dat wij bedenken wat goed voor ze is, zoals nu nog vaak gebeurt bij technologische innovaties, bespreken we met hen wat zij zelf willen, wat hún behoeften en uitdagingen zijn.”

Een bijkomend voordeel van warme technologie op basis van AI is meer efficiency in de zorg, die kampt met een groot personeelstekort. “Personeel heeft dan weer de handen vrij voor echte warme zorg”, zegt Rens Brankaert, universitair docent bij de faculteit Industrial Design, en verbonden aan Fontys Paramedische Hogeschool als lector. Brankaert won vorig jaar een innovatieprijs van Alzheimer Nederland voor zijn dementie-onderzoek en speelt een belangrijke rol in dit project.

Consortium

Het project Quality of Life by use of Enabling AI in Dementia (QoLEAD) is een samenwerking van de TU/e met Maastricht University, de Radboud Universiteit, TUDelft, TNO, UMCG, Fontys HS, UT/Tranzo, Rotterdam HS, UU, Vilans, JAIN-TIGNL, Avoord, Zonnehuisgroep Amstelland, Tante Louise, SVRZ Servicecentrum, UMCN/UKON, CZ en VGZ.

Daarnaast wordt intensief samengewerkt met Alzheimer Nederland, het Expertise Centrum Dementie & Technologie en EAISI, het AI-instituut van de TU/e.

De subsidie is toegekend in het kader van het NWO-programma Leven met Dementie. Behalve de miljoenensubsidie voor QoLEAD gaan er ook enkele miljoenen naar onderzoek naar dementie op jonge leeftijd. Dat project wordt geleid door Amsterdam UMC.

Meer informatie

Meer informatie over warme technologie is te vinden op de website van het Expertise Centrum Dementie & Technologie. Of lees dit interview met Wijnand IJsselsteijn en Rens Brankaert: Warme technologie plaatst mensen met dementie centraal.