'Nog geen witte rook uit Den Haag'
Regering doet nog geen toezeggingen voor meer geld voor Talent groeiplannen van Brainport.
Onze collegevoorzitter Robert-Jan Smits betreurt het dat de regering - nog - geen geld heeft toegezegd om de talentambities van Brainport, inclusief de TU/e, mogelijk te maken. Smits houdt echter hoop dat het kabinet in juni wél met geld over de brug komt. “Zodat de TU/e, Fontys en Summa ook in de toekomst de Brainportregio kunnen blijven voorzien van de broodnodige technisch opgeleide talenten.”
Geen geld, wel erkenning dat de Brainportregio en het kabinet samen de verantwoordelijkheid hebben om de enorme groei van deze regio te faciliteren. Dat is kort door de bocht de uitkomst van het bestuurdersoverleg Brainport, dat half maart plaatsvond in Den Haag.
In dit terugkerende overleg tussen bestuurders van de Brainportregio, de gemeente Eindhoven, de provincie en vier Brainportministers en een staatssecretaris, hoopten de TU/e, Fontys, Summa en Brainport geld toegezegd te krijgen. Dat geld is hard nodig om meer studenten te kunnen opleiden die straks in de Brainportregio de grote hoeveelheid vacatures kunnen opvullen.
Tal van rapporten
Smits vindt het teleurstellend dat minister Robbert Dijkgraaf van OCW nog geen geld heeft toegezegd voor de groei van onze universiteit, “te meer omdat er vijf miljard op de plank ligt bij hem. Het bedrag dat we vroegen was niet eens zo gigantisch hoog.”
Minister Dijkgraaf is momenteel bezig met het ontwikkelen van een toekomstverkenning van het hele hoger onderwijs. Smits: “Dat leidt pas richting 2024 tot besluiten. De minister zegt hierop niet te willen vooruitlopen door nu al geld toe te zeggen voor de talentagenda van Brainport.”
“Brainport is niet voor niks specifiek benoemd in het Rutte IV-regeerakkoord. Dat was juist bedoeld om níet het reguliere proces van verkenningen en praatgroepen in te hoeven omdat de nood hier zo hoog is."
“Bovendien”, zo vult Smits aan, “is het mij niet duidelijk wat OCW uit de toekomstverkenning hoopt te halen? Het Rathenau Instituut en het Centraal Planbureau hebben allen tal van rapporten gemaakt die laten zien wat de tekorten zijn. Die cijfers veranderen niet door nog eens een verkenning uit te voeren.”
Perspectief
Half juni komt er mogelijk een extra BO Brainport in Den Haag. Smits hoopt dat de bewindslieden dan wel het benodigde geld toezeggen. Daarbij baseert hij zich op de ruime Haagse ervaring en contacten van Eindhovens burgemeester Jeroen Dijsselbloem, wethouder Stijn Steenbakkers en gedeputeerde Martijn van Gruijthuijsen. “Zij zitten namens onze regio aan tafel”, zegt Smits, “en worden ondersteund door Paul van Nunen, de directeur van Brainport Development, die eveneens een lange ervaring in het Haagse heeft.”
Schaalsprong en groei: hoe zat het ook alweer?
De Brainportregio met haar hightech maakindustrie is hard op weg om de grootste aanjager van de Nederlandse economie te worden. De komende jaren worden meer dan 70.000 extra arbeidsplaatsen verwacht bij grote bedrijven als VDL, DAF, ASML, NXP, ProDrive en de vele toeleveranciers die op hun beurt ook groeien. De TU/e, maar ook Fontys Hogescholen en het Summa College, spelen een grote rol in de invulling van de vacatures.
Brainport = Mainport
De regering heeft de Brainportregio om deze reden expliciet in het regeerakkoord benoemd als Mainport van Nederland. Dit betekent dat er intensief door Den Haag met de regio wordt samengewerkt om ambities en plannen te ondersteunen en te laten groeien en bloeien. Dat gebeurt onder andere in de terugkerende vergaderingen van BO Brainport, zoals die van half maart.
Eerder kwam Den Haag al met bijna 1,6 miljard euro over de brug voor verbetering van de infrastructuur in de Brainportregio. Denk aan betere spoorverbindingen, een verbeterd station, snelfietspaden en nieuwe OV-banen. Maar ook meer woningen en betere voorzieningen.
Geld voor talent
De volgende horde die genomen moet worden om de groei van de Brainportregio mogelijk te maken, is de zogeheten ‘Brainport talentpropositie’. Hierin schetsen de onderwijsinstellingen, bedrijven, de gemeente en Brainport Development wat er nodig is om de regio van genoeg talenten te voorzien die het explosief groeiend aantal banen kunnen invullen.
De TU/e heeft aangegeven bereid te zijn te groeien naar een verdubbeling van haar masteruitstroom en heeft daarvoor 280 miljoen euro gevraagd van de regering. Bedoeld om meer medewerkers aan te nemen die de studenten kunnen opleiden en begeleiden, en om de campus uit te breiden met gebouwen voor onderwijs en onderzoek.
Europa versus Den Haag
“De belangstelling en erkenning vanuit Europa voor de Brainportregio is gigantisch”, zegt Smits. “Maar Den Haag blijft nog wat achter. We zijn hard op weg om dé motor van de Nederlandse economie te worden. Hier liggen enorme kansen voor de toekomst en het verdienvermogen van Nederland. Daarnaast sluit de Brainportagenda naadloos aan op de Europese ambitie zoals verwoord in de Chips Act”, zegt Smits.
Bedrijfsleven springt in het gat
Smits is dankbaar dat het bedrijfsleven ondertussen wél investeert in innovatie, onderwijs en onderzoek in onze regio en daarmee zijn commitment nakomt. “Zo gaat ASML een cleanroom bouwen op onze campus. Dat wordt een cleanroom met state-of-the-art onderzoeksfaciliteiten waar ook onze onderzoekers en studenten gebruik van kunnen maken en waarin ze kunnen samenwerken met de toppers van ASML. Dat zal de TU/e een boost geven in het aantrekken van studenten en onderzoekers.”
In de tussentijd: autonome groei
“We blijven in afwachting van Den Haag niet stilzitten als het gaat om groei”, zegt Smits. Het plan is om richting 2027 zelf door te groeien tot zo’n 15.000 studenten. “Dit onderwerp stond onlangs op de agenda van de Strategy Days (op 17 en 18 april, red.), waarop we met decanen en directeuren gesproken hebben over de invulling van onze autonome groei.”
Een ding is zeker: nu Den Haag voorlopig nog geen geld heeft toegezegd om meer mensen aan te nemen, nieuwe gebouwen neer te zetten en labs te moderniseren, moet alles binnen de bestaande budgetten gedaan worden. En dat wordt nog een hele uitdaging."
Wat doen andere uni’s?
Nederland telt nu zo’n 340.000 studenten en richting 2030 moeten er nog zo’n 40.000 bij. Smits heeft met het oog op de toekomstverkenning van minister Dijkgraaf bij zijn collega-voorzitters van Nederlandse universiteiten geïnformeerd naar hun toekomstplannen.
“Het merendeel geeft aan eerder te willen krimpen dan groeien, omdat de grote steden op ontploffen staan. Het is er al te vol", zegt Smits.
Hij benadrukt nog maar eens: “In de stad Eindhoven en in de omliggende metropoolregio hebben we ruimte en mogelijkheden om te groeien. Hier kan het nog. Zodat wij in de nabije toekomst de Brainportregio kunnen blijven voorzien van de broodnodige technisch opgeleide talenten.”
Meer over onze strategie
