Frank Baaijens ontvangt Huiskes Medaille voor Biomechanica

De ESB Awards Committee heeft de Huiskes Medaille dit jaar toegekend aan Frank Baaijens vanwege zijn buitengewone bijdragen die hem tot een van de toonaangevende wetenschappers in de biomechanica hebben gemaakt. Zijn werk heeft de fundamentele rol van biomechanica in de succesvolle ontwikkeling van levende cardiovasculaire weefselvervangers aangetoond. Zijn betrokkenheid bij beroepsverenigingen, editorial boards en adviesraden heeft bijgedragen aan de zichtbaarheid en impact van biomechanica op nationaal en internationaal niveau.

Grensverleggend en multidisciplinair

Baaijens promoveerde in 1987 aan de TU/e en werd in juli 1995 benoemd tot hoogleraar aan de faculteit Mechanical Engineering. In oktober 2002 werd hij benoemd tot hoogleraar Soft Tissue Biomechanics and Tissue Engineering bij de faculteit Biomedical Engineering.

Om precies te zijn, heeft de hoogleraar een achtergrond in computationele reologie en continuümmechanica. Met die ervaring is hij aan de slag gegaan in het volledige spectrum van onderzoek; van laboratorium tot klinische toepassing. Zijn vroege werk aan hemodynamica en vezelversterkte polymere hartkleppen legde de basis voor zijn latere focus op cardiovasculaire biomechanica en tissue engineering van levende hartkleppen.

Van 2015 tot 2023 was hij rector magnificus van de TU/e. In mei van dit jaar droeg hij het stokje over aan Silvia Lenaerts.

Ik zie deze waardering vooral als een erkenning voor de fantastische collega’s, promovendi en studenten met wie ik het voorrecht heb gehad te mogen samenwerken. Hun bijdragen zijn van onschatbare waarde geweest voor de vooruitgang van ons onderzoek.

Frank Baaijens

Pionier in biomechanica

Sandra Loerakker en Tommaso Ristori, directe collega’s van Frank Baaijens bij de faculteit Biomedical Engineering en degenen die hem hebben voorgedragen voor deze prijs, noemen Baaijens “een echte visionair” op het gebied van computationele biomechanica.

In hun aanbeveling schreven ze: ‘Baaijens was de eerste die de hypothese formuleerde dat de richting van collageenvezels in cardiovasculaire weefsels wordt bepaald door verschillen tussen maximale hoofdspanningen of -rekken. Een concept dat vandaag de dag nog steeds veel wordt gebruikt. Hij paste deze inzichten toe in zijn onderzoek naar het ontwikkelen van levende hartkleppen die kunnen meegroeien met de patiënt en zich kunnen aanpassen aan veranderingen in de hemodynamische omgeving, de zogenoemde Tissue Engineered Heart Valves (TEHV’s).

Zijn werk heeft aangetoond dat deze in vitro gekweekte hartkleppen kunnen functioneren als vervanging van de aortaklep. Bovendien heeft recent werk uit zijn groep voor een doorbraak in het veld gezorgd, waarbij geavanceerde computermodellering bepalend is geweest voor het identificeren van een superieur klepontwerp waarmee de functionaliteit van deze levende hartkleppen enorm verbeterd kon worden.’

Opleiden jonge wetenschappers

Naast zijn baanbrekende onderzoek heeft Baaijens zich toegelegd op het opleiden en begeleiden van jonge wetenschappers. Hij heeft tientallen MSc- en PhD-studenten begeleid en velen van hen geïnspireerd om een onafhankelijke academische carrière na te streven. Zijn toewijding aan het onderwijs blijkt ook uit het feit dat hij biomechanicavakken heeft ontwikkeld, en zijn bijdrage aan het boek Biomechanics, Concepts and Computation, voor bachelor- en masterstudenten in de biomechanica.

Startups

Het werk van Baaijens heeft niet alleen een enorme impact gehad op het gebied van biomechanica, maar heeft ook geleid tot de oprichting van verschillende TU/e-startups, ontsproten aan onderzoek van de faculteit Biomedical Engineering.

Bedrijven zoals Xeltis, STENTiT en LifeMatrix Technologies (laatstgenoemde is een startup van de Universiteit van Zürich, waar Frank Baaijens ook een aanstelling als visiting professor heeft), passen zijn onderzoek toe om innovatieve oplossingen te ontwikkelen op het gebied van synthetische bioabsorbeerbare hartkleppen, regeneratieve stents en in vitro gekweekte TEHV's. Dit illustreert de praktische toepasbaarheid en het medische potentieel van zijn werk.

Over de Huiskes Medaille

De Huiskes Medaille is vernoemd naar oud-TU/e-hoogleraar Bone Biomechanics Rik Huiskes, vanwege zijn levenslange verdiensten voor de biomechanica en de ESB. De prijs wordt elke twee jaar uitgereikt aan een senior wetenschapper die een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan dit vakgebied. Dit jaar dus voor het eerst aan een Nederlandse wetenschapper.

De European Society of Biomechanics (ESB) is de grootste vereniging voor biomechanica in Europa, met meer dan 1.500 leden. Haar doel is het stimuleren van onderzoek, het verspreiden van kennis en het bevorderen van vooruitgang binnen het vakgebied van biomechanica.