Susan Verwilligen - Jeroen Bosch Ziekenhuis
Overgewicht bij kinderen komt steeds vaker voor én op jongere leeftijd. In Nederland heeft 14,7% van de kinderen tussen de 4 en 17 jaar overgewicht, waarvan 2,5% obesitas. De gevolgen van overgewicht bij kinderen zijn groot, zowel individueel als maatschappelijk. Om overgewicht tegen te gaan is het landelijk model aanpak Kind naar Gezonder Gewicht is ontwikkeld. Het landelijk model is vertaald naar een regionale aanpak Kind naar Gezonder Gewicht (RA KnGG) voor de gemeente ’s-Hertogenbosch en is geïmplementeerd. Deze aanpak wordt gekenmerkt door een integrale aanpak waarbij kind en ouders centraal staan. Er is altijd één centrale zorgverlener (CZV) die regie voert over de aanpak. Waar nodig worden andere professionals betrokken. Dit kunne professionals zijn uit het publieke domein (bijv. GGD), het sociale domein (bijv. wijkverpleging, gezinsbegeleider), alsmede het medische domein (bijv. kinderarts, fysiotherapeut). Het doel van de aanpak is om het overgewicht en daarmee gerelateerde gezondheidsproblematiek bij het kind te verhelpen.
Dit ontwerpproject is gericht op de RA KnGG in de gemeente ’s-Hertogenbosch. In de RA KnGG werden problemen ervaren rondom de communicatie tussen de professionals, de CZV en het kind en ouders. Dit resulteerde in een ervaren suboptimale samenwerking. Het ontwerpen en implementeren van een netwerkplatform die de samenwerking tussen professionals onderling, maar vooral tussen professionals en de cliënt, moest ervoor zorgen dat de samenwerking verbeterde.
Met behulp van deskresearch, het opstellen van patient journeys en een knelpuntenanalyse is de huidige situatie van de RA KnGG onderzocht. Hieruit bleek dat de suboptimale samenwerking niet te wijten viel aan het ontbreken van een netwerkplatform maar aan onduidelijkheid over het overkoepelende proces van de netwerkaanpak en de verschillende rollen en verantwoordelijkheden. Dit ontwerpproject heeft ons geleerd dat het essentieel is om eerst te definiëren voor welk probleem een oplossing wordt gezocht, alvorens in oplossingen te denken. De ontwerpopdracht werd bijgesteld naar: “Ontwerp een laagdrempelige en eenvoudige oplossing voor de RA KnGG die bijdraagt aan de gestelde doelstellingen uit dit project en het onderliggende probleem oplost”.
Een visueel instrument, in de vorm van een praatplaat, bleek de meest geschikte oplossing te zijn. De praatplaat is iteratief ontwikkeld in samenwerking met een grafisch vormgever, de projectgroep en verschillende professionals uit de praktijk.
De praatplaat is geverifieerd met behulp van de ontwerpcriteria (het voldoet aan de gestelde ontwerpeisen) en gevalideerd middels een pilot (het voldoet aan de behoeften van de doelgroep). De praatplaat geeft het proces van de RA KnGG succesvol weer en geeft daarnaast duidelijkheid geeft over de verschillende rollen en verantwoordelijkheden in de RA KnGG. De gebruikers in de pilot zijn zeer positief, getuigen ook de volgende quotes van professionals in de RA KnGG: “Dit hebben we heel hard nodig.” En: “Wij gaan de praatplaat bij ieder kind dat op het spreekuur komt gebruiken!”
Zowel het ontwerp van dit ontwerpproject, de praatplaat, als het proces om hiertoe te komen hebben geleid tot een optimalisatie van de regionale netwerksamenwerking. Echter, om te komen tot een optimale regionale samenwerking binnen Samen Gezond ’s-Hertogenbosch is meer nodig dan alleen een praatplaat. Ik sluit het ontwerpverslag daarom af met aanbevelingen voor de praktijk en deel de geleerde lessen. Bent u geïnteresseerd in het volledige verslag?
Mail dan naar s.verwilligen@jbz.nl