Samenwerking tussen het medische domein van de huisarts en het sociaal domein en de rol van de Regionale Huisartsenorganisatie
Een sterke, goed functionerende eerstelijnszorg is van groot belang voor de samenleving. Een goed functionerende eerstelijnszorg regelt dat mensen op het passende moment een beroep doen op complexe en duurdere zorg of worden doorverwezen naar niet-zorgorganisaties. De toegankelijkheid en kwaliteit van de eerstelijnszorg staan onder druk door ontwikkelingen in de samenleving, op andere plekken in de zorg, in het sociaal domein én in de eerste lijn zelf.
Een groeiende groep patiënten bezoekt de huisarts, maar heeft niet enkel strikt somatische klachten. Bij zo’n 40% van de patiënten die de huisarts bezoekt met lichamelijke klachten wordt geen duidelijke lichamelijke oorzaak gevonden. Het betreft patiënten met sociaal-maatschappelijke problematiek welke de aanleiding zijn voor een consult. Het kan gaan om problemen in het gezin, een ernstig zieke naaste, eenzaamheid of schulden. Soms kan de huisarts goed helpen maar soms kan verwijzen naar het sociaal domein zinvol zijn.
Integrale zorg wordt gezien als de oplossing om de toegankelijkheid, kwaliteit, patiënttevredenheid en efficiëntie van zorg te verbeteren. Integrale zorg is het in samenhang vormgeven van preventie, zorg en welzijn om de gezondheid en kwaliteit van zorg te verbeteren en de groei in zorgkosten te verminderen.
In onder andere het Integraal Zorgakkoord wordt geschreven over de noodzaak voor een betere samenwerking tussen het medisch domein van de huisarts en het sociale domein. Met als doel om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden, te streven naar voldoende aanbod van kwalitatief goede zorg maar ook in het kader van toekomstbestendige huisartsenzorg.
De rol van de regionale huisartsenorganisatie (RHO) hierin moet ondersteunend en faciliterend zijn.
Dit verslag beschrijft het organiseren van samenwerking tussen het medisch domein van de huisarts en het sociale domein en focust daarin op de rol van de Regionale Huisartsenorganisatie. Aan de hand van het Regenboogmodel voor integrale zorg zijn wensen en behoeften van de stakeholders in kaart gebracht, knelpunten gedefinieerd en worden oplossingsrichtingen voor de knelpunten geboden. Dit wordt samen gepresenteerd in één analysekader.
Op alle vier domeinen uit het Regenboogmodel (Systeem, Organisaties, Professional en Patiënt) zijn knelpunten vastgesteld die de samenwerking tussen de huisarts en het sociaal domein belemmeren.
De opdracht tot samenwerken die vanuit de overheid of zorgverzekeraar wordt opgelegd lijkt gedoemd te mislukken. Het is van belang dat domein overstijgende samenwerking tot stand komt vanuit een behoefte van de patiënt en de professional. Breng de gewenste uitkomsten van samenwerking in kaart vanuit de Quadruple Aim doelstellingen.
Op basis van de opgedane kennis in het project is één van de oplossingsrichtingen uitgewerkt in een praktisch stappenplan voor de Regionale Huisartsenorganisatie. Het stappenplan richt zich met name op het vormgeven van de samenwerking tussen de huisartsen en de regionale huisartsenorganisatie.